Napoje energetyczne w ostatnich latach zyskały na popularności zarówno w Polsce, jak i na całym świecie. Jednak niepokojące jest, to że połowa konsumentów tego rodzaju napojów to dzieci oraz młodzi ludzie do 25 roku życia.
Napoje energetyczne to napoje niealkoholowe, gazowane, bazujące zazwyczaj na zawartości dużej dawki kofeiny i cukru, uzupełnionej o inne, często syntetyczne składniki jak inozytol, regulatory kwasowości, dwutlenek węgla, taurynę czy witaminy z grupy B.
Ze względu na obecność kofeiny właśnie napoje energetyczne nie są dla organizmu, zwłaszcza młodego, zupełnie obojętne. Kofeina ma działanie pobudzające, ułatwia koncentrację, poprawia nastrój, zwiększa fizyczną wydolność organizmu - tłumaczy dr hab. n. med. Agnieszka Permoda-Pachuta, lekarka kierująca Oddziałem Ogólnopsychiatrycznym w I Klinice Psychiatrii, Psychoterapii i Wczesnej Interwencji UM w Lublinie w rozmowie z "Dziennikiem Wschodnim".
Dodaje, że kofeina "dzięki swoim właściwościom, takim jak dobra rozpuszczalność w tłuszczach i w wodzie, łatwo przekracza barierę krew-mózg i może oddziaływać na ośrodkowy układ nerwowy zwiększając wydzielanie neuroprzekaźników: adrenaliny, noradrenaliny, dopaminy, serotoniny i acetylocholiny".
W jakich ilość dziennie można spożywać kofeinę?
Warto podkreślić, że spożycie kofeiny przez zdrowe osoby dorosłe nie powinno przekraczać 400 mg na dobę, a według innych autorów, m.in. Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA), 400-450 mg/dzień, natomiast u dzieci - nie wyższe niż 2,5 mg na kilogram masy ciała dziennie.
W wyższych dawkach, zwłaszcza dla rozwijającego się organizmu, obserwuje się przeciwne efekty działania kofeiny. Substancja ta zwiększa odczucia negatywne, m.in. lęk, powoduje zdenerwowanie, ogólne pogorszenie nastroju i ma negatywny wpływ na pamięć długotrwałą - przekazała dr hab. n. med. Agnieszka Permoda-Pachuta.
Zagrożenia płynące z nadmiernego spożycia kofeiny
Warto mieć również na uwadze, to że napoje energetyczne, zwłaszcza spożywane w nadmiarze, mogą mieć istotnie negatywny wpływ na zdrowie.
Jednym z najbardziej niebezpiecznych działań kofeiny dla młodego organizmu jest efekt podwyższania poziomu glukozy, poprzez stymulację wydzielania hormonów nadnerczy (głównie adrenaliny) - powiedziała lekarka kierująca Oddziałem Ogólnopsychiatrycznym w I Klinice Psychiatrii, Psychoterapii i Wczesnej Interwencji UM w Lublinie.
Dodała, że "jeżeli weźmiemy pod uwagę, że napoje te z reguły zawierają cukier, to zmusza to trzustkę do zwiększonego wysiłku w postaci wydzielania dużych ilości insuliny, aby obniżyć poziom krążącej we krwi glukozy".
Czytaj także: Skandaliczna zabawa z dziećmi. "Dobra, zamknąć ryjce"
Ponadto mamy do czynienia z ryzykiem narastania insulinooporności, z uwagi na działanie kofeiny ograniczające wychwyt glukozy przez mięśnie, co stanowi potencjalny mechanizm upośledzający tolerancję glukozy. Wreszcie poprzez zwiększenie stężenia adrenaliny kofeina zmniejsza wrażliwość i nasila oporność na insulinę - zaznaczyła.
Warto wspomnieć także o doniesieniach naukowych dotyczących wpływu spożywania kofeiny w młodym wieku na zmiany w strukturze kości, większe ryzyko złamań i większe ryzyko osteoporozy w wieku późniejszym - powiedziała Agnieszka Permoda-Pachuta w rozmowie z "Dziennikiem Wschodnim".
Podkreślmy, że "kofeina w nadmiarze może indukować apoptozę komórek kościotwórczych i eliminować wapń i magnez z ustroju".
Wysokie dawki kofeiny mogą zaostrzać choroby serca, w przypadku których stymulanty są przeciwwskazane. Szczególne obawy budzą kanałopatie jonowe i kardiomiopatia przerostowa, najczęstsza kardiomiopatia genetyczna u dzieci i młodych dorosłych ze względu na zwiększone ryzyko wzrostu ciśnienia krwi, arytmii, omdleń, a nawet śmierci - dodała.
Dzieci i młodzież z zaburzeniami odżywiania. Wpływ kofeiny
Lekarka zaznacza, że "dzieci i młodzież z zaburzeniami odżywiania, zwłaszcza jadłowstrętem psychicznym, mogą regularnie spożywać duże ilości kofeiny, aby przeciwdziałać zmęczeniu związanemu z ograniczeniem kalorii, tłumić apetyt i powodować luźniejsze stolce".
Biorąc pod uwagę, że dzieci i młodzież z zaburzeniami odżywiania mają skłonność do chorób serca/śmiertelności i zaburzeń elektrolitowych, spożywanie napojów energetycznych o wysokiej zawartości kofeiny może narazić tę grupę na dalsze ryzyko zaburzeń rytmu serca i zaburzeń przewodzenia wewnątrzsercowego - przekazała.
Agnieszka Permoda-Pachuta: wzrasta liczba nastolatków odwiedzających oddziały ratunkowe
Agnieszka Permoda-Pachuta zwraca również uwagę, że na świecie wzrasta liczba nastolatków odwiedzających oddziały ratunkowe w związku z działaniami niepożądanymi po spożyciu napojów energetycznych (powyżej 1500 osób rocznie).
Śmierć spowodowana spożyciem napojów energetycznych występuje bardzo rzadko i jest zwykle wywoływana przez spożycie innej substancji psychoaktywnej z napojami energetycznymi lub wynika z powikłań związanych z chorobami sercowo-naczyniowymi - przekazała.
Istotne jest również to, że napojów energetycznych w żadnym wypadku nie należy spożywać łącznie z alkoholem. - Taka mieszanka poważnie obciąża serce i mózg, podwójnie odwadnia i może doprowadzić do poważnych objawów niepożądanych tj. zawał, udar czy nawet śmierć - zaznaczyła lekarka.
Czytaj również: Były niedożywione i mieszkały w skandalicznych warunkach. Uratowano siódemkę dzieci w Pensylwanii
Źródło: "Dziennik Wschodni"
