W informacji przedstawionej Sejmowi rząd wskazał, że analiza wpływu programu 500 plus na rynek pracy została przeprowadzona na podstawie Badania Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL). Jak podkreślono w sprawozdaniu, mimo kryzysów związanych z pandemią COVID-19 i wojną w Ukrainie, nie zaobserwowano negatywnego wpływu świadczenia wychowawczego na aktywność zawodową kobiet.
Dezaktywizacji kobiet nie spowodowała również zmiana formuły 500 plus po 2019 roku, kiedy to świadczenie zaczęto przyznawać niezależnie od kryterium dochodowego, począwszy od pierwszego dziecka.
Rząd zwrócił uwagę, że liczba kobiet w wieku 25-49 lat w gospodarstwach domowych, którym przyznano świadczenie wychowawcze w 2023 roku, wyniosła średnio 4 mln 26 tys. W porównaniu z 2022 rokiem jest to spadek o 46 tys. osób. W 2023 roku aktywnych zawodowo kobiet (pracujących i bezrobotnych) było średnio 3 mln 321 tys., natomiast biernych zawodowo – 705 tys.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Ponadto w latach 2022-2023 odnotowano wzrost liczby pracujących kobiet z 500 plus o 3 tys., przy jednoczesnym spadku liczby kobiet biernych zawodowo o 49 tys.
500 plus a aktywność zawodowa mężczyzn i kobiet
Mężczyźni w wieku 25-49 lat w gospodarstwach domowych otrzymujących świadczenie wychowawcze byli w 2023 roku bardziej aktywni na rynku pracy niż ci, którzy go nie otrzymywali. Współczynnik aktywności zawodowej w tej grupie wyniósł 96,6 proc. i był wyższy o 5,9 punktu procentowego w porównaniu z mężczyznami nieotrzymującymi świadczenia. Wskaźnik zatrudnienia wyniósł natomiast 95,4 proc., przewyższając o 7,8 punktu procentowego mężczyzn niekorzystających z programu.
Według danych z 2023 roku, wśród kobiet w wieku 25-49 lat biernych zawodowo było 321 tys., które nie chciały podjąć pracy z powodu opieki nad dziećmi lub innymi członkami rodziny wymagającymi opieki. Z tego 76 proc. (244 tys.) deklarowało chęć osobistej opieki nad dziećmi, 3,7 proc. (12 tys.) wskazało na zbyt wysokie koszty usług opiekuńczych, a 2,5 proc. (8 tys.) na ich niedostępność w okolicy zamieszkania.
"Bierność zawodowa najczęściej była zatem decyzją kobiet, które chciały osobiście sprawować opiekę nad dziećmi, a nie wynikała z braku dostępności usług opiekuńczych czy możliwości finansowych" – podkreślono w sprawozdaniu.
W populacji mężczyzn w wieku 25-49 lat w gospodarstwach objętych programem "Rodzina 500 plus" jedynie 8 tys. było biernych zawodowo. Wśród nich aż 87,5 proc. chciało osobiście sprawować opiekę nad potomstwem.
Program "Rodzina 500 plus" zaczął działać 1 kwietnia 2016 roku. Od 2019 roku jest ono wypłacane na pierwsze i każde kolejne dziecko do ukończenia przez nie 18 roku życia, bez kryterium dochodowego. Aby uzyskać świadczenie, należy jedynie co rok złożyć odpowiedni wniosek.
Od 1 stycznia bieżącego roku świadczenie wypłacane jest w kwocie 800 zł. Ze świadczenia mogą korzystać nie tylko polskie, ale i ukraińskie dzieci, choć w ich przypadku świadczenie powiązano z realizacją obowiązku szkolnego.
