Pionowe slumsy. Tak umierają sny o lepszym życiu

Budynek nie został ukończony - brakowało balustrad na balkonach, okien a czasem i ścian. Nie było prądu i wody. Nie działały też windy. Wenezuelczycy zdesperowani brakiem alternatywy (w Caracas jest olbrzymi niedobór mieszkań) w tych warunkach urządzili sobie życie tak, jak umieli. Np. pierwsze 10 pięter pokonywali na motocyklach, dalsze kilkanaście już na piechotę. Nielegalnie doprowadzono prąd i wodę. Nad "bezpieczeństwem" i dostawą mediów czuwały gangi.

Wieża Dawida zagrała w jednym z sezonów serialu "Homeland". Schronił się tam człowiek poszukiwany przez policję całego świata. Władze miasta nie chciały mieć takiej reklamy, więc w 2014 roku wszystkich mieszkańców przesiedlono.

*W 1981 roku burmistrz Chicago Jane Byrne próbowała zadać kłam "złym plotkom". *Przeprowadziła się do jednego z budynków, wytrzymała tylko trzy tygodnie. W 3600 mieszkaniach żyło tam 15 tys. osób. Policja zapuszczała się na osiedle niechętnie i zawsze w kamizelkach kuloodpornych. Pierwszych mundurowych zastrzelono w lipcu 1970 roku. Na osiedlu działało kilka zwalczających się gangów. Strzelaniny, handel narkotykami i walka o terytorium odbywały się na porządku dziennym. Zabójstwa i gwałty na dzieciach przelały szalę goryczy. W 1995 roku zaczęło się wyburzanie Cabrini Green. W marcu 2011 roku zrównano z ziemią ostatni budynek.

*Betonowy moloch zbudowano w latach 1954-1959. *Z początku pełnił rolę taniego lokum dla robotników przyjeżdżających do Sao Paulo za pracą. Z roku na rok przybywało przedstawicieli półświatka, szczególnie prostytutek.

W 1985 roku według pisma " Veja em São Paulo" São Vito miał największe zagęszczenie ludzi na metr kwadratowy w całym mieście. W tamtych czasach w bloku żyło ponad 3000 osób. Większość stanowili ubodzy ludzie i kryminaliści. Budynek zaczął podupadać, zatrucie studni artezyjskiej pozbawiło mieszkańców taniego źródła wody. Z budynku przestano też odbierać śmieci, więc odpadki wyrzucano za okno.

W 2002 roku, na dwa lata przed wyburzeniem, 80 proc. prądu było pobierane nielegalnie, a 65 proc. mieszkań było zadłużonych. Z trzech wind działała tylko jedna, do tego jechała tylko do 15-go piętra. Ludzie mieli dość i uciekali. Zanim policja siłą opróżniła budynek, jedna czwarta mieszkań stała już pusta. W 2011 roku ciężki sprzęt zrównał obiekt z ziemią.

Niegdysiejsza "Duma Afryki" nadal tętni życiem. Nie ma tu jednak ani gości, ani pracowników. W rozpadającym się kilkupiętrowym budynku, między ogołoconymi ze zdobień ścianami w 116 pokojach mieszka ponad 6 tys. osób. Całe rodziny potrafią zmieścić się w "jedynce". Mieszkają w dawnych pokojach, gdzie kąpiel można wziąć najwyżej z pomocą wiadra. Ci, których nie stać na wodę z prywatnej pompy koło hotelu, kąpią się w olimpijskim basenie wypełnionym deszczówką i wszystkim, co tam przez lata wpadło.

*Handlarze sprzedają owoce i alkohol w korytarzach, gdzie pół wieku wcześniej stewardzi popychali wózki z posiłkami dla gości. *Wielu żyjących tam ludzi po prostu zabija nudę, snując się wokół zarastającej krzakami konstrukcji w stylu Art Deco. Dla reszty mieszkańców Mozambiku żyjący w tym olbrzymim squacie są "whato muno", co oznacza „ludzi nie stąd".

Robertson informacje o życiu ludzi, dla których projektował domy, zdobywał u księży katolickich z miejscowej parafii. Duchowni nie powiedzieli mu jednej, bardzo ważnej rzeczy. Katolicy mieszkający przy Falls Road przebiegającej koło Divis Flats mieli coraz bardziej na pieńku z protestantami z biegnącej równolegle Shankill Road. Niesnaski były na porządku dziennym od lat, ale z nadejściem lat 70. pojawiły się brutalne akty przemocy.

Irlandzka Armia Republikańska podkładała bomby w całym królestwie, a brytyjska armia i policja strzelały do terrorystów przy byle okazji. I tak pod koniec 1969 roku w Divis Tower zginął 9-letni chłopiec. Zabili go żołnierze serią z karabinu maszynowego z opancerzonej terenówki jadącej koło budynku. Ponoć w odpowiedzi na wcześniejszy ostrzał z okien. Kropla przepełniła czarę goryczy i Divis Flats znalazło się w sercu krwawego konfliktu religijnego. Ostatnie dwa piętra wieżowca zajęli żołnierze na punkt obserwacyjny. Z czasem, oblężeni przez uzbrojonych katolików, mogli się tam dostać jedynie śmigłowcem.

Regularna wymiana ognia, zasieki, bomby i zabójstwa - to nie jest dobry klimat do życia. Dlatego też sytuacja mieszkańców Divis Flats zaczęła się pogarszać. Co więcej, budowa ostatnich budynków opóźniała się przez stałe kradzieże surowców. W blokach już ukończonych pojawił się grzyb - narzekania na wilgoć były powszechne. Robertson broni się, że on projektował dla rodzin 2 +1, a w mieszkaniach żyło często po 11 osób. Prości ludzie nieprzyzwyczajeni do centralnego ogrzewania nie używali go, zwiększając tylko problem wilgoci. W 1985 roku urzędnicy uznali, że eksperyment trzeba przerwać. Nakazano wyburzenie 5 bloków. Ocalała jedynie niesławna Divis Tower.

W Luniku IX nie ma bieżącej wody i gazu, a śmieci trafiają za okna. Sterty odpadków służą za plac zabaw dla dzieci. Nikt tu się czynszem nie przejmuje, bo i tak nikt by się po niego nie zgłosił. Słowacy nie zapuszczają się tu za dnia, tym bardziej w nocy. Bezrobocie na blokowisku wynosi niemal 100 proc., ludzie utrzymują się z kradzieży i żebractwa. Dzieci do szkół nie chodzą, tylko "pracują" na ulicach Koszyc.

Dystopijne marzenie urzędników o poprawie życia najbiedniejszych poprzez upchnięcie ich w betonowych wieżowcach przerodziło się w prawdziwy koszmar. Budynki stały się więzieniem jeszcze gorszym, niż były liche budki z blachy falistej i desek.

Właściciele czynszowych mieszkań wyczuli interes i podnieśli mocno stawki. W rezultacie w jednym lokalu żyło po kilku imigrantów. Miejsce zaczęło podupadać. Przestępczość i gangi przejęły kontrolę nad całym osiedlem. Po kilkunastogodzinnej wojnie gangów z Maroka i Nigerii sytuacja stała się tak groźna, że wokół budynków postawiono trzymetrowy stalowy mur. W 2007 roku budynki przeznaczono do wyburzenia.

Widziałeś lub słyszałeś coś ciekawego? Poinformuj nas, nakręć film, zrób zdjęcie i wyślij na redakcjao2@grupawp.pl.