Nielegalne poszukiwania mogą prowadzić do nieodwracalnych strat w dziedzictwie historycznym. Archeolog Grzegorz Kurka w rozmowie z Polską Agencją Prasową podkreśla, jak ważne jest zgłaszanie znalezisk odpowiednim służbom, aby chronić cenne informacje.
Zabytki odkrywane są zazwyczaj w określonym kontekście, co oznacza, że są częścią większej całości, jak osady czy cmentarzyska. Grzegorz Kurka, dyrektor Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej, wyjaśnia, że pozbawienie ich tego kontekstu oznacza utratę cennych informacji. Tylko doświadczeni archeolodzy potrafią właściwie analizować i dokumentować takie znaleziska.
Zniszczenie kontekstu archeologicznego prowadzi do utraty informacji o zabytku i jego otoczeniu. Kurka zwraca uwagę, że nielegalni poszukiwacze często traktują zabytki jako trofea, co pozbawia je wartości naukowej i kulturowej.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Jednym z przykładów utraty kontekstu są granitowe figurki odkryte w województwie zachodniopomorskim. Trafiły na Śląsk, gdzie zostały odzyskane przez policję, ale brak wiedzy o miejscu ich odkrycia uniemożliwia pełne zrozumienie ich wartości historycznej. Podobnie zniszczenie poniemieckiego cmentarza w Gostyniu, gdzie buldożery zniszczyły pochówki, jest przykładem nieodwracalnej utraty danych historycznych.
Jak postępować przy odkryciu zabytku
W przypadku znalezienia przedmiotu o potencjalnej wartości historycznej należy przerwać działania, zabezpieczyć znalezisko i nie ruszać go. Ważne jest dokładne zaznaczenie lokalizacji odkrycia i poinformowanie odpowiednich służb, takich jak Wojewódzki Konserwator Zabytków czy lokalne muzeum. Zgłoszenie jest proste i może być dokonane telefonicznie lub poprzez przesłanie zdjęć.
Od 1 maja 2024 r. w Polsce zmieniły się przepisy dotyczące poszukiwań zabytków z wykrywaczem metali. Osoby pełnoletnie będą mogły prowadzić poszukiwania po uzyskaniu zgody właściciela nieruchomości i zgłoszeniu poszukiwań do rejestru. Poszukiwania nie są dozwolone na terenach wpisanych do rejestru zabytków, parkach kulturowych czy cmentarzach.
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
