Jak poinformował PAP w sobotę (4 stycznia) Podlaski Oddział SG (POSG), w 2024 roku funkcjonariusze tego oddziału odnotowali blisko 30 tys. prób nielegalnego przekroczenia granicy z Białorusi do Polski. Rok wcześniej było ich niespełna 26 tys.
Jak wynika z danych Podlaskiego Oddziału Straży Granicznej, w drugiej połowie roku liczba tych prób zmniejszyła się dzięki wprowadzeniu strefy buforowej oraz modernizacji bariery granicznej.
Czytaj także: Straż Graniczna szuka pracowników. Tyle zapłacą chętnym
Strefa buforowa i modernizacja bariery
Na 186 km granicy z Białorusią stoi stalowa zapora o wysokości 5,5 m, zbudowana w 2022 roku. Jest ona głównym elementem zabezpieczenia granicy przed nielegalną migracją, a jej skuteczność zwiększa tzw. bariera elektroniczna, czyli system kamer i czujników.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Od 13 czerwca 2024 roku na ok. 60 km odcinku granicy w powiecie hajnowskim obowiązuje strefa buforowa z zakazem przebywania. Została ona wprowadzona na podstawie rozporządzenia MSWiA i była już dwukrotnie przedłużana. Na ponad 40 km granicy nie wolno przebywać w pasie o szerokości 200 metrów, a na 16 km pas ma ok. 2 km szerokości.
Mniej prób w drugiej połowie roku
Według danych POSG, więcej prób nielegalnego przekraczania granicy odnotowano w pierwszym półroczu 2024 roku. Rekordowy był maj, kiedy to odnotowano ponad 7 tys. prób, a w niektóre dni liczba ta sięgała blisko 400.
Nielegalna migracja głównie skupiona była wówczas w rejonie Puszczy Białowieskiej. Po wprowadzeniu strefy buforowej zjawisko to spadło na tych odcinkach o kilkadziesiąt procent. W drugiej połowie 2024 r. próby nielegalnego przekraczania granicy odnotowywane były głównie na odcinkach, gdzie nie obowiązuje strefa buforowa - powiedział PAP Michał Bura z POSG.
Strefie buforowej sprzeciwiają się organizacje pozarządowe i Rzecznik Praw Obywatelskich, które podkreślają, że utrudnia ona działania humanitarne. Na wejście do strefy potrzebna jest zgoda komendanta danej placówki SG. Biuro RPO ocenia, że służby nie wykazały, iż spadek liczby prób wynika z wprowadzenia strefy buforowej.
Wzmocnienie bariery granicznej
W ocenie SG, istotny wpływ na spadek liczby prób ma także modernizacja stalowej bariery na granicy. Na zaporze zamontowano dwa pasy poprzecznych wzmocnień oraz drut ostrzowy, co uniemożliwia migrantom użycie lewarków samochodowych. Obecnie migranci próbują sforsować zabezpieczenia górą, używając drabin, lub przekraczają graniczne rzeki. Obie te metody zajmują dużo czasu, co daje polskim służbom czas na reakcję.
Prace nad wzmocnieniem bariery elektronicznej są na ukończeniu. Dodatkowe kamery i monitoring na rzekach granicznych mają zwiększyć skuteczność ochrony granicy.
Kontekst międzynarodowy i działania wojskowe
Niemieckie służby obawiają się, że sytuacja na granicy jest wynikiem systematycznego posunięcia ze strony Moskwy i Mińska, które mają na celu wpływanie na wybory w UE. Według niemieckich mediów, może to być próba destabilizacji regionu.
Minister Obrony Narodowej, Władysław Kosiniak-Kamysz, wskazał, że sytuacja na granicy pozostaje bardzo trudna i wymaga stałego wsparcia wojska.
Straż Graniczna wyposażona jest teraz w nowoczesny sprzęt, co pozwala na szybką reakcję na nielegalne próby przekroczenia granicy. Zmniejsza to możliwość systemowego wykorzystania migracji przeciwko Polsce.
