Wielki smog
- Gdzie: Londyn, Wielka Brytania
- Kiedy: 5–9 grudnia 1952
- Liczba ofiar: 12 000
- Przyczyna: toksyczne substancje w powietrzu
Co się stało: Na początku grudnia 1952 roku doszło do dość powszechnego zjawisko. Gęsta mgła spadła na Londyn, powodując wielkie ochłodzenie. To wpłynęło na duże ilości węgla spalanego przez londyńczyków, aby ogrzać swoje domy. To jeszcze nie oznaczałoby takiej katastrofy, ale jednocześnie oryginalne tramwaje elektryczne zostały zastąpione autobusami z silnikiem Diesla, które emitowały więcej spalin. W połączeniu z mgłą powstał morderczy koktajl toksycznych substancji, który zabijał.
Skutki: Smog rozprzestrzenił się nie tylko na ulice, ale także wchodził do budynków. Całe życie londyńczyków zatrzymało się, koncerty i przedstawienia teatralne zostały przerwane, ponieważ widzowie nie widzieli sceny ani ekranów kinowych. W wyniku smogu około 4000 osób zmarło natychmiast, a kolejne 8 000 londyńczyków zmarło w ciągu pięciu dni. W sumie 150 000 osób musiało być hospitalizowanych.
Wyschnięcie Jeziora Aralskiego
- Gdzie: Kazachstan, Uzbekistan
- Kiedy: od roku 1954
- Przyczyna: wysychanie jeziora z powodu nawadniania pól
Co się stało: Jeszcze kilkadziesiąt lat temu było czwartym co do wielkości słonym jeziorem na świecie, które ze względu na swój monumentalny rozmiar nazywano Morzem Aralskim. Wszystko zmieniło się, kiedy Sowieci wpadli na śmiały pomysł przekształcenia niegościnnej pustyni w żyzne pola ryżu i bawełny. Częścią planu było przekierowanie rzek Amu-daria i Syr-daria, które nawadniałyby suchy ląd. Kiedy uruchomiono pierwsze kanały irygacyjne i obszary rolnicze, jezioro zaczęło wysychać. Był to bardzo powolny proces, ale stopniowo otoczenie zaczęło być zanieczyszczone nawozami, a zasolenie w jeziorze gwałtownie wzrosło. Ryby i inne zwierzęta zaczęły umierać.
Skutki: Zanik jeziora i jego zanieczyszczenia całkowicie zniszczyły niegdyś bogaty przemysł rybny. Do 2003 roku 80% objętości jeziora i 2/3 jego powierzchni zostało utraconych, a zasolenie wzrosło od 6 do 12 razy. Zniknięcie gigantycznego akwenu znalazło również odzwierciedlenie w zmianach klimatu. Słona woda łagodziła wiatry z Syberii i latem ochładzała okolicę. W 2003 roku rząd Kazachstanu próbował uratować północne Jezioro Aralskie, budując tamę. Już trzy lata później poziom jeziora wzrósł o prawie 10 metrów i wróciła znaczna liczba ryb.
Czytaj także:
Tragedia Love Canal
- Gdzie: wodospad Niagara, USA
- Kiedy: od roku 1953
- Liczba ofiar: ?
- Przyczyna: wyciek chemikaliów
Co się stało: W latach 90. William T. Love wpadł na pomysł budowy kanału w wodospadzie Niagara, obok miasta zależnego od energii wodnej. Ten śmiały plan jednak szybko okazał się trudny do zrealizowania. Punkt zwrotny nastąpił w latach 40. XX wieku, kiedy kanał został zakupiony przez Hooker Chemical Company, która wykorzystała go do składowania 21 800 ton chemikaliów z produkcji barwników, perfum, rozpuszczalników i żywic syntetycznych. W 1953 roku firma zasypała cały odpad ziemią i ogromną działkę sprzedała miastu za dolara. Stopniowo ludzie, którzy nie mieli pojęcia o skażeniu, przenieśli się tutaj.
Skutki: W 1955 roku na tym terenie zbudowano szkołę podstawową i kilkaset domów. Miasto nadal się rozwijało. W 1976 roku wystąpił ulewny deszcz i wiatr, a zgromadzone chemikalia zaczęły unosić się na powierzchni i zanieczyszczać środowisko. Badanie wykazało w sumie 400 rodzajów chemikaliów w powietrzu, glebie i wodzie, w tym rakotwórczy benzen. U dzieci zgłaszano drgawki, nadpobudliwość, ból brzucha lub nietrzymanie moczu. Urodziła się duża liczba dzieci z wadami wrodzonymi.
Choroba z Minamaty
- Gdzie: Minamata, Japonia
- Kiedy: 1956
- Liczba ofiar: około 40
- Przyczyna: zatrucie rtęcią
Co się stało: Choroba Chisso-Minamata pojawiła się po raz pierwszy w 1956 roku w japońskim mieście Minamata. Choroba wybuchła przez działania fabryki chemicznej Chisso, która działa na tym obszarze od 1932 roku. Długo nikt nie podejrzewał, że odpady z fabryki uciekają do wód Zatoki Minamata. Była tam głównie metylortęć, którą spożywały ryby. Te następnie pojawiły się na talerzu mieszkańców. Nie wiedzieli, że w ten sposób jedzą trującą rtęć. Ludzie tracili czucie w kończynach, widzenie peryferyjne i pogarszał się im słuch. W skrajnych przypadkach wystąpił paraliż, ale także śpiączka lub śmierć.
Skutki: Firma chemiczna przez długi czas utrzymywała w tajemnicy informacje o procesach przemysłowych, a mimo że naukowcy dotarli na miejsce, nie przekazała im wszystkich informacji o produktach i tym, co działo się w fabryce. W końcu zainstalowała system czyszczenia Cyclator, który uruchomiła w grudniu 1959 roku. W rzeczywistości jednak ta oczyszczalnia w ogóle nie działała, o czym nikt nie wiedział. Ludzie w okolicy uspokoili się, chociaż choroba zaczęła objawiać się głównie u dzieci w postaci porażenia mózgowego i innych wad rozwojowych. W 2004 roku Chisso wypłaciło 86 mln dolarów odszkodowania osobom dotkniętym chorobą. Ponadto w tym samym roku otrzymało polecenie usunięcia zanieczyszczeń.
Bomba jądrowa Car
- Gdzie: Nowa Ziemia, Rosja
- Kiedy: 30 października 1961
- Liczba ofiar: potencjalnie miliony
- Przyczyna: zrzucenie bomby atomowej
Co się stało: Podczas zimnej wojny radzieccy inżynierowie zaprojektowali najpotężniejszą broń, jaka kiedykolwiek została zdetonowana w historii. Broń o wadze 27 ton, długości 8 metrów i średnicy 2 metrów była imponująca. Detonacja odbyła się w wyludnionym miejscu, gdzie nie groziło nikomu niebezpieczeństwo. Eksplozja nastąpiła na wysokości 4 km nad powierzchnią i natychmiast po wybuchu utworzyła się kula ognista o średnicy 8 km. Powstały grzyb atomowy uderzył w mezosferę. Eksplozja była około 3000 razy silniejsza niż po zrzuceniu bomb atomowych w 1945 roku w Hiroszimie i Nagasaki. Te zabiły setki tysięcy ludzi w japońskich miastach.
Skutki: Gdyby bomba uderzyła w zamieszkany obszar, w ciągu pierwszych kilku sekund wszystko wyparowałoby w promieniu sześciu kilometrów, w tym ludzie i domy. Powstały ogień spaliłby wszystko na swojej drodze. Uwolnione promieniowanie uderzyłoby we wszystko, co żywe od dziesiątek do setek kilometrów. Według hipotez naukowych miliony ludzi zginęłyby w wyniku eksplozji.
Niszczenie wegetacji w Wietnamie
- Gdzie: Wietnam
- Kiedy: 1962–1971
- Liczba ofiar: nie wiadomo
- Przyczyna: wyciek toksycznych substancji
Co się stało: W latach 1955–1975 doszło do konfliktu zbrojnego w Wietnamie i krajach sąsiednich, znanego jako wojna w Wietnamie. Aby zdobyć przewagę, wojska amerykańskie zastosowały herbicyd znany jako Agent Orange. Podczas konfliktu Amerykanie rozpylili ponad 80 milionów litrów tej substancji chemicznej nad Wietnamem Południowym, aby pozbawić wroga partyzantów komunistycznych naturalnej osłony w lesie. W tym samym czasie zlikwidowali ich uprawy. Jednak Agent Orange zawierał także niebezpieczną dioksynę, która jest związana ze zwiększoną ilością nowotworów i wad wrodzonych.
Skutki: Duże ilości chemikaliów przedostały się do gleby, a następnie do źródeł wody. Dotknęło to głównie dzieci urodzonych w tym czasie. Po urodzeniu wyglądały zdrowo, ale nigdy nie były w stanie chodzić. Wietnamscy lekarze zaobserwowali również gwałtowny wzrost zachorowań na raka i inne choroby. Jednak rząd Stanów Zjednoczonych i twórcy Agent Orange odmówili jakiejkolwiek odpowiedzialności za negatywne skutki substancji. Tylko amerykańscy weterani, którzy zostali wystawieni na działanie substancji podczas walki, otrzymywali rekompensatę.
Brama do piekła
- Gdzie: Turkmenistan
- Kiedy: 1971
- Przyczyna: wyciek gazu ziemnego
Co się stało: Na środku pustyni Kara-kum w pobliżu oazy Darvaza, znajduje się krater, w którym gaz ziemny płonie od 1971 roku. Krater powstał w wyniku działalności człowieka, gdy sowieccy geolodzy badali złoże gazu ziemnego w 1971 roku. Podczas przeprowadzania odwiertu podłoże zapadło się i powstał otwór o średnicy 100 metrów i głębokości około 20 metrów. Z powodu pęknięcia gaz ziemny zaczął wyciekać na powierzchnię, a geologowie, aby to zabezpieczyć, w 1971 roku zdecydowali się na podpalenie gazu.
Skutki: Początkowo naukowcy wierzyli, że pole gazu ziemnego wkrótce spłonie. W 2010 roku prezydent Turkmenistanu zarządził, aby wyciek gazu został w jakiś sposób zamknięty. Jednak nie udało się. Gaz ziemny przecieka i pali się od 49 lat. Temperatura w kraterze wynosi około 1000°C. Lokalizacja stała się ważnym miejscem turystycznym w Turkmenistanie.
Czarnobyl
- Gdzie: Prypeć, Ukraina
- Kiedy: 28 kwietnia 1986
- Liczba ofiar: nie wiadomo
- Przyczyna: wybuch elektrowni atomowej
Co się stało: Eksplozja w Czarnobylu jest jedną z najgorszych katastrof nuklearnych w historii. Tragedia spowodowana była wieloma niefortunnymi wypadkami i złymi decyzjami. Poprzedniego dnia zaplanowano wyłączenie reaktora w celu regularnej konserwacji. W tym samym czasie przetestowano działanie regulatora wirnika pola magnetycznego. Jednak eksperyment nie powiódł się z powodu złych decyzji personelu i po kilku chwilach nastąpiła duża eksplozja, która poluzowała pokrywę reaktora, a następnie pękła rura chłodząca. Reaktor zapalił się i stopił. Po kilku sekundach doszło do drugiej, jeszcze potężniejszej eksplozji, gdy wybuchł wodór z tlenkiem węgla.
Skutki: Po wybuchu radioaktywna chmura została natychmiast uwolniona do atmosfery, przechodząc z zachodniej części Związku Radzieckiego przez Europę Wschodnią i Skandynawię do innych obszarów całej półkuli północnej. I chociaż duże obszary Ukrainy, Białorusi i Rosji zostały skażone, cały incydent był trzymany w tajemnicy. Nawet ratownicy nie mieli pojęcia, jak poważna była sytuacja i gasili ogień bez kombinezonów ochronnych. Dopiero dziewięć dni po wypadku udało się ograniczyć wyciek materiału radioaktywnego do atmosfery.
Katastrofa w Seveso
- Gdzie: Seveso,
- Włochy Kiedy: 10 maja 1976
- Liczba ofiar: 200
- Przyczyna: wyciek toksycznych substancji
* Co się stało:* Wypadek miał miejsce w firmie chemicznej Icmesa w pobliżu włoskiego miasta Seveso, położonego około 20 km na północ od Mediolanu. Fabryka produkowała głównie herbicyd TCP, który służy do zwalczania chwastów drzewnych. Tego dnia w fabryce wybuchł reaktor chemiczny, a gorące trujące opary wytrysnęły z zaworu w powietrze. Utworzyła się biała chmura i lekka bryza zaniosła ją do miasta. Około 2 kg dioksyn uciekło w powietrze, atakując prawie 2000 hektarów gleby. Pracownikom udało się usunąć wadę w ciągu 20 minut, ale mimo to kilkaset osób zostało zatrutych.
Skutki: Ptaki, które trafiły na trującą chmurą, padły martwe na ziemię. Wkrótce u dzieci zaczęły pojawiać się bóle głowy, trudności w oddychaniu i swędząca skóra. Dlatego wiele kobiet w ciąży poddało się aborcji z obawy przed możliwą deformacją płodu. W sumie ponad 3000 zwierząt domowych zdechło, a kolejne 80 000 zostało zabitych. Detoksykacja obszaru kosztowała zarząd Givaudan ponad 32 miliony dolarów. Włochy przetransportowały odpady niebezpieczne do magazynu tymczasowego w byłym budynku rzeźni we francuskiej wiosce Angilcourt.
Plama oleju Exxon Valdez
- Gdzie: Alaska, USA
- Kiedy: 24 marca 1989
- Przyczyna: wyciek ropy
Co się stało: Katastrofa Exxon Valdez jest jedną z najgorszych katastrof ekologicznych w historii. Sytuacja miała miejsce w Zatoce Księcia Williama, kiedy statek z pełnym ładunkiem ropy uderzył w skały. Według śledztwa wypadek spowodował kapitan statku Joe Hazelwood, który pijany wydawał chaotyczne rozkazy. Dochodzenie wykazało również, że statek nie był w dobrym stanie, a radar nie działał i nie można było ostrzec załogi o przeszkodzie. Późniejsze dochodzenia ujawniły, że 8 z 10 pojemników pękło, a około 257 000 baryłek ropy rozlało się do morza. Wyciek ropy rozlał się wzdłuż 2000 km linii brzegowej i wpłynął na w 28 000 km² oceanu.
Skutki: Wyciek ropy zabił 250 000 ptaków morskich, 2800 wydr morskich, 300 fok, 250 orłów, 22 orki i miliardy ikry łososia i śledzia. W likwidacji wzięło udział ponad 11 000 osób i kosztowała ponad 2 miliardy dolarów. Kapitan Joseph Hazelwood został uznany za winnego zaniedbania w 1991 roku i skazany na 50 000 dolarów i 1000 godzin pracy społecznej. Firma musiała zapłacić 507,5 miliona dolarów odszkodowania.
Katastrofa w Bhopalu
- Gdzie: Bhopal, Indie
- Kiedy: 2–3 grudnia 1984
- Liczba ofiar: 250 000
- Przyczyna: wyciek toksycznych substancji
Co się stało: W nocy z 2 na 3 grudnia 1984 roku doszło do największej w historii awarii przemysłowej w fabryce chemicznej amerykańskiej firmy Union Carbide w Bhopalu. Union Carbide miał już filię produkcji pestycydów w małym miasteczku w Stanach Zjednoczonych. Jednak w Bhopalu firma dokonała wielu zmian w postaci ograniczenia systemów bezpieczeństwa. Do budowy użyto zwykłej stali zamiast stali nierdzewnej, a także dokonano oszczędności w systemach chłodzenia. Ponadto bezpieczeństwa pilnowała połowa wymaganych osób. Wielu pracowników było narażonych na niebezpieczne gazy i musiało być hospitalizowanych. W 1981 roku, trzy lata przed wypadkiem, jeden z pracowników zmarł z powodu fosgenu.
Zaniedbania kontroli
Do fabryki wysłano specjalny zespół inżynierów, który stwierdził, że na terenie znajdowało się co najmniej 30 obszarów, w których może wystąpić katastrofa. Jednak zarząd spółki nie podjął żadnych środków bezpieczeństwa i wszystkie wyniki dochodzenia zostały utajone. Tego pamiętnego dnia kilku pracowników myło rury wysoce toksycznym izocyjanianem metylu (MIC). Oczyszczanie przeprowadzono strumieniem wody pod wysokim ciśnieniem. Jednak z powodu złego stanu woda przedostała się do zbiornika, a MIC wkrótce zaczął się przegrzewać. W zbiorniku rosło ciśnienie, aż doszło do uszkodzenia i około 40 ton gazu wydostało się do powietrza.
Skutki: 27 ton MIC, cyjanowodoru i innych substancji wyciekło w okolice fabryki. Problemem był także łagodny wiatr, który wiał na południe, gdzie mieszkała większość miejscowej ludności. Jednak firma nie zareagowała i nie ogłosiła alarmu. Mieszkańcy nie mieli pojęcia o katastrofie. Działanie trucizny było prawie natychmiastowe i stopniowo wpłynęło na obszar 60 km². Pierwszymi ostrymi objawami były wymioty, pieczenie w oczach, nosie lub gardle. Około 8 000 osób zmarło w ciągu trzech dni, a dotkniętych skutkami było 520 000 osób. Union Carbide odrzucił roszczenie o rekompensatę w wysokości 220 milionów dolarów, argumentując, że mieszkańcy mieszkali na „nielegalnym” obszarze. Natychmiast po wypadku fabryka chemiczna zaprzestała działalności, mimo to jednak toksyczne substancje wciąż przedostawały się do wód gruntowych.
Zobacz także: Biegun północny bez lodu. Tragiczna analiza na 2050 r.
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
