Tytoń trafił do Europy Zachodniej około 500 lat temu, co wywołało wiele zmian w zachowaniach zdrowotnych ludzi, w tym w strukturze ich szkieletów.
Do tej pory archeolodzy głównie opierali się na badaniach zębów, aby ustalić, czy dana osoba była palaczem. Oglądano przebarwienia lub ślady zużycia spowodowane paleniem fajki, co było stosunkowo skuteczne, gdy zęby zachowały się w dobrym stanie. Jednak w przypadku, gdy zęby były zniszczone lub nie przetrwały, metoda ta okazywała się zawodna.
Nowe podejście do badania kości
Zespół naukowców z Uniwersytetu w Leicester postanowił zbadać inny aspekt – kości. Przeanalizowano 323 kości korowe (czyli zewnętrzną, gęstą warstwę kości), zarówno od osób, o których wiadomo, że były palaczami, jak i tych, których historia palenia była nieznana.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Dzięki zastosowaniu spektrometrii masowej, badacze mogli dokładnie przyjrzeć się składowi molekularnemu tych kości, co pozwoliło na zidentyfikowanie 45 unikalnych cech, które odróżniały kości palaczy od tych, którzy nie palili.
Wyniki badania, które zostały przedstawione w prestiżowym czasopiśmie "Science Advances", były jednoznaczne.
Konsumpcja tytoniu pozostawia metaboliczny ślad w ludzkiej kości, na tyle charakterystyczny, że można zidentyfikować jego użycie u osób o nieznanej historii palenia - czytamy w "Science Advances".
Długofalowe konsekwencje palenia
Chociaż szkodliwe skutki palenia dla tkanek miękkich i narządów, takich jak płuca, pęcherz czy gardło, są dobrze udokumentowane – wraz z ryzykiem wystąpienia nowotworów, udarów czy chorób serca – wpływ na kości był do tej pory słabiej zbadany. Nowe obserwacje rzucają światło na fakt, że palenie może prowadzić do problemów związanych z niską gęstością kości, zwiększonym ryzykiem złamań czy paradontozą.
Dzięki tym odkryciom naukowcy mogą teraz lepiej zrozumieć, jak długotrwałe nawyki palaczy odciskają swoje piętno nie tylko na ich zdrowiu ogólnym, ale także na strukturze ich szkieletu. Badanie to jest kolejnym dowodem na to, jak daleko sięgają negatywne konsekwencje palenia, zarówno w perspektywie zdrowotnej, jak i historycznej.