W sobotę w Powiewiórce na Wileńszczyźnie odbył się pogrzeb Napoleona Ciukszy, ps. Waligóra. Dzień wcześniej w Marcińkańcach w rejonie orańskim odbył się również pochówek nieznanego żołnierza Wojska Polskiego. Dr hab. Krzysztof Szwagrzyk, zastępca prezesa IPN, w rozmowie z Polską Agencją Prasową podkreślił:
Poszukiwanie szczątków Polaków, którzy zostali zamordowani w XX wieku, zginęli z rąk sowieckich, niemieckich, komunistycznych, ukraińskich jest naszym państwowym obowiązkiem. Jest to też nasz ludzki obowiązek odnalezienie tych, którzy do dzisiaj nie mieli swoich grobów i pochowanie ich z honorami - mówił doktor.
Od 2016 roku pracownicy Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN prowadzą działania poszukiwawcze oraz ekshumacyjne na Wileńszczyźnie. Kilkadziesiąt odnalezionych szczątków zostało zidentyfikowanych.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Na Litwie z honorami pożegnali żołnierza AK
Gdybym miał określić, na jakim etapie działań poszukiwawczych jesteśmy, powiedziałbym, że to zdecydowanie początek naszej drogi, początek realizacji państwowego i ludzkiego obowiązku. Czyli tych miejsc jest jeszcze bardzo dużo i prace będą kontynuowane jak długo będzie istniał Instytut Pamięci Narodowej - zauważył Szwagrzyk.
W swoich działaniach IPN opiera się często na ludzkiej pamięci, jak zaznaczył Szwagrzyk: "To właśnie ludzka pamięć jest dla nas tym podstawowym źródłem wiedzy, gdzie i kogo należy szukać".
Napoleon Ciukszo urodził się w 1913 roku we wsi Bielkiszki na Wileńszczyźnie, w rodzinie o tradycjach patriotycznych. Od marca 1935 roku służył w 4. kompanii 85. Pułku Strzelców Wileńskich.
W czasie II wojny światowej dołączył do Armii Krajowej, a w marcu 1943 roku przyłączył się do oddziału AK Antoniego Burzyńskiego "Kmicica". Jako "Waligóra" brał udział w potyczkach z wojskami okupacyjnymi i był jednym z zaufanych żołnierzy tworzących radę przyboczną "Kmicica".
26 sierpnia 1943 roku, w wyniku zdrady, doszło do ataku sowieckiego na polską bazę nad jeziorem Narocz. "Waligórze" udało się uniknąć aresztowania. Dołączył do 5. Brygady AK mjr. "Łupaszki" i kontynuował walkę w plutonie "Zapory", pełniąc funkcję dowódcy drużyny.
Napoleon Ciukszo zginął w grudniu 1943 roku podczas akcji w zaścianku Sobkiszki. Towarzysze broni pochowali go na skraju lasu na terenie majątku Cypliszki. Szczątki "Waligóry" odnaleziono w 2022 roku. Nota identyfikacyjna została wręczona 1 grudnia 2023 roku w Belwederze.
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.