Każdego roku około 269 milionów ludzi na całym świecie zażywa narkotyki. Przez to kanały i rzeki są zalewane niebezpiecznymi dla zdrowia substancjami, które nawet w wodzie mogą nadal szkodzić. Oczyszczalnie ścieków tego nie odfiltrowują – nigdy do tego nie zostały zaprojektowane. Dlatego substancje odurzające mogą wpływać na dziką przyrodę.
W niedawnym badaniu naukowcy z Czech zbadali, w jaki sposób popularny narkotyk - metamfetamina może wpływać na dzikiego pstrąga. Przyjrzeli się również, czy poziom zanieczyszczenia wody przez narkotyki był wystarczający, aby spowodować uzależnienie ryby. Pstrągi miały kontakt z metamfetaminą przez osiem tygodni, a następnie przeniesiono ich do czystych zbiorników wodnych.
Ryby preferowały wodę z metamfetaminą
Odkrycia naukowców były nieco zaskakujące. Ryby, które wcześniej miały kontakt z metamfetaminą preferowały wodę zawierającą ten narkotyk, podczas gdy inne ryby czuły się dobrze w czystym zbiorniku. Badacze zauważyli również, że pstrągi pod wpływem narkotyków były mniej ruchliwe.
Zdaniem naukowców, świadczy to o stanie niepokoju lub stresu - czyli typowych skutkach ubocznych zażywania narkotyków u ludzi. Nawet kiedy po dziesięciu dniach dziwne zachowania ryb zniknęły, ich mózg nadal miał "markery" po zażywaniu narkotyków. Oznacza to, że zażywanie metamfetaminy może mieć długotrwałe skutki, zarówno u ludzi, jak i u ryb.
Ryby mogą zmieniać zachowanie
Dlaczego powinniśmy się przejmować, czy pstrągi uzależniają się od narkotyków? Możliwe, że ryby mogą zacząć zmieniać swoje naturalne zachowanie, co spowoduje problemy z ich żerowaniem, rozmnażaniem, a ostatecznie z przetrwaniem. Mogą na przykład rzadziej unikać drapieżników. Narażenie na narkotyki wpływa nie tylko na same ryby, ale także na ich potomstwo.
Jak mówią czescy naukowcy, u ryb uzależnienie może być dziedziczone przez kilka pokoleń. Może to mieć długotrwałe konsekwencje dla ekosystemów, nawet jeśli problem zostanie rozwiązany teraz. Co ciekawe, to nie pierwsze badanie, w którym wykryto narkotyki w dzikiej przyrodzie.
Kokaina w krewetkach
W 2019 r. naukowcy z Wielkiej Brytanii poinformowali o wykryciu kokainy w krewetkach we wszystkich 15 rzekach, z których pobrano próbki. Dzika przyroda żyjąca w rzekach i wodach przybrzeżnych, gdzie odprowadzane są ścieki, jest narażona na działanie koktajli leków, od środków przeciwbólowych po antydepresanty.
W jednym z badań oszacowano, że modernizacja oczyszczalni ścieków w Anglii i Walii, tak aby mogły one usunąć te chemikalia, kosztowałaby ponad 50 miliardów dolarów. Międzynarodowa grupa naukowców wezwała firmy i organy regulacyjne do sprawdzenia ich toksycznego wpływu na zachowanie w ramach oceny ryzyka nowych chemikaliów.