Najnowsze badania przeprowadzone przez naukowców z University of Cambridge i Fudan University wskazują, że samotność i izolacja społeczna mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Analiza danych medycznych ponad 42 tys. osób w wieku 40-69 lat, uczestniczących w projekcie UK Biobank, ujawniła, że interakcje społeczne mają kluczowe znaczenie dla zdrowia.
Dowody naukowe coraz częściej pokazują, że zarówno izolacja społeczna, jak i samotność, są związane z gorszym zdrowiem i wcześniejszą śmiercią. Jednak mechanizmy, które za tym stoją, wciąż pozostają niejasne.
Autorzy nowej pracy przedstawionej na łamach pisma "Nature Human Behaviour" skupili się na proteomie, czyli zestawie białek obecnych w próbkach krwi uczestników. Po analizie białek i uwzględnieniu czynników takich, jak wiek, płeć i tło społeczno-ekonomiczne, odkryto 175 białek związanych z izolacją społeczną oraz 26 białek związanych z samotnością, przy czym stężenia wielu z tych cząsteczek zmieniały się w obu tych sytuacjach.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Wiele z tych białek jest produkowanych w odpowiedzi na stany zapalne i infekcje. Niektóre można powiązać z chorobami sercowo-naczyniowymi, cukrzycą typu 2, udarem i wcześniejszą śmiercią.
Samotność najgorszą "chorobą"?
Naukowcy posłużyli się też zaawansowaną techniką statystyczną, znaną jako randomizacja Mendla, aby zbadać związek przyczynowy między izolacją społeczną i samotnością a stężeniem białek. Dzięki temu podejściu zidentyfikowali pięć białek, których poziom był związany z samotnością.
Czytaj także: Samotna Marianna Schreiber i sushi. "Nikt mi nie gotuje"
Jednym z białek, które intensywnie reaguje na samotność, jest ADM. Odpowiada ono za regulację hormonów stresu i oksytocyny, wpływając na nastrój i relacje społeczne. Wyższe poziomy ADM wiążą się z mniejszą objętością obszarów mózgu odpowiedzialnych za interocepcję oraz z większym ryzykiem przedwczesnej śmierci.
Z kolei białko ASGR1 jest związane z wyższym poziomem cholesterolu i ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych, podczas gdy inne zidentyfikowane białka odgrywają rolę w rozwoju insulinooporności, miażdżycy oraz postępie chorób nowotworowych.
Epidemia samotności
Prof. Barbara Sahakian z University of Cambridge podkreśla, że izolacja społeczna i samotność są uznawane przez Światową Organizację Zdrowia za globalny problem zdrowia publicznego.
Odkrycia te podkreślają znaczenie kontaktów społecznych dla naszego zdrowia. Coraz więcej osób w każdym wieku zgłasza, że czuje się samotnych. Dlatego Światowa Organizacja Zdrowia określiła izolację społeczną i samotność jako ‘globalny problem zdrowia publicznego’. Musimy znaleźć sposoby na rozwiązanie tego narastającego problemu i utrzymanie więzi między ludźmi, aby pomóc im zachować zdrowie – podkreśla jedna z badaczek, prof. Barbara Sahakian.
Badania wskazują, że samotność i brak wsparcia emocjonalnego mogą prowadzić do problemów emocjonalnych i zdrowotnych w późniejszym życiu. W społeczeństwie kluczowe jest tworzenie programów zapobiegających izolacji społecznej oraz wspieranie młodych ludzi w budowaniu zdrowych relacji.
Współczesne technologie, takie jak sztuczna inteligencja i zaawansowana proteomika, mogą pomóc w identyfikacji kluczowych białek, co może zrewolucjonizować podejście do prewencji i leczenia wielu chorób.
Badania Arizona State University wykazały, że samotność w dzieciństwie wiąże się z wyższym ryzykiem problemów z alkoholem w dorosłym życiu. Pandemia dodatkowo nasiliła izolację, zwiększając liczbę dzieci doświadczających samotności.
