Czarne dziury, mimo że są jednym z najbardziej tajemniczych obiektów we wszechświecie, stają się coraz lepiej zrozumiałe dzięki postępom w nauce. Adam Kaczmarek, doktorant Uniwersytetu Jana Długosza w Częstochowie, podkreśla, że choć wiele aspektów czarnych dziur pozostaje nieznanych, nauka robi ogromne postępy w ich zrozumieniu.
Czarne dziury - w jaki sposób powstają?
Czarne dziury powstają, gdy gwiazdy zapadają się pod wpływem własnej grawitacji. Ich grawitacja jest tak silna, że nawet światło nie może się z nich wydostać. Kluczowym elementem jest horyzont zdarzeń, granica, po której przekroczeniu materia nie może już opuścić wnętrza czarnej dziury.
Czarna dziura w tym sensie działa jak odkurzacz dla materii znajdującej się w kosmosie. Co o nich wiemy? W zasadzie wiemy, że istnieją, oraz jak powstają. Tak naprawdę to, co jest w środku czarnej dziury - a więc: za horyzontem zdarzeń, to kwestia dalej otwarta. Na wiele pytań odnośnie czarnych dziur nie mamy póki co konkretnej odpowiedzi - zauważył Kaczmarek w rozmowie z PAP.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Czarne dziury występują w różnych skalach. Największe, supermasywne czarne dziury, znajdują się w centrach galaktyk, takich jak Sagitarius A* w Drodze Mlecznej. Istnieją także mniejsze czarne dziury, które powstają w wyniku umierania gwiazd.
Czarne dziury często wyobrażane są jako samotne obiekty, ale mogą również występować w układach podwójnych lub zderzać się, tworząc większe struktury.
Największe czarne dziury - te, które znajdują się w centrach galaktyk, są pojedynczymi obiektami. Oczywiście istnieją także układy podwójne czarnych dziur. Poza horyzontem zdarzeń, a więc na zewnątrz od czarnej dziury, grawitacja działa tak, jak dla każdego innego obiektu, więc czarne dziury mogą pojawiać się w konfiguracjach podobnych, jak gwiazdy czy planety i ich księżyce. Mogą oczywiście się też zderzyć, tworząc większą czarną dziurę - wyjaśnia rozmówca PAP.
Przełomowe odkrycia i polski wkład
Ostatnie lata przyniosły wiele przełomowych odkryć w badaniach nad czarnymi dziurami. Naukowcy dokonali pierwszego "zdjęcia" czarnej dziury i wykryli fale grawitacyjne. Polscy badacze, jak Adam Kaczmarek, odgrywają istotną rolę w tych badaniach, uczestnicząc w międzynarodowych projektach.
Nasze badania w tych dziedzinach nie odstają od światowego poziomu. (...) Polscy naukowcy aktywnie uczestniczą w międzynarodowych projektach, takich jak detektory fal grawitacyjnych LIGO/Virgo, wykrywające zderzenia czarnych dziur. Prężnie rozwija się także teoretyczna strona tych badań - podkreśla badacz.
Ciemna materia i nowe wyzwania
Jednym z gorących tematów w astrofizyce jest natura ciemnej materii. Badania Politechniki Warszawskiej wykluczyły hipotezę, że ciemna materia składa się z miniaturowych czarnych dziur. "Odkrycie to zmienia podejście do badania ciemnej materii, odrzucając jedną z hipotez" - podkreśla Kaczmarek.
Naukowcy wciąż próbują zrozumieć, czym jest ciemna materia, która stanowi ok. 27 proc. materii we wszechświecie.
Adam Kaczmarek, w swojej pracy naukowej, koncentruje się na teoretycznych badaniach wpływu czarnych dziur na układy kwantowe. Jego praca została doceniona Śląską Nagrodą Naukową w kategorii "doktoranci". "Uniwersytet Jana Długosza w Częstochowie wspiera mnie w prowadzeniu badań na wysokim poziomie" - zaznacza naukowiec.