"WSJ" opisało schemat, w jaki sposób Rosja chciała ominąć sankcje z pomocą Turcji. Według ustaleń dziennika, przedstawiciele krajów uzgodnili, że Gazprombank, który w tamtym czasie nie był objęty sankcjami, udzieli kredytu w wysokości około dziewięciu miliardów dolarów na budowę elektrowni jądrowej "Akkuyu". W budowie tego obiektu bierze udział Rosatom - rosyjska, państwowa agencja rządowa koordynująca współpracę ośrodków badawczych i instytucji przy cywilnym wykorzystaniu energii jądrowej.
Pieniądze miały trafić na konto największego państwowego banku Turcji - "Ziraat". Następnie miały zostać przekazywane rosyjskim firmom, które również mają konto w tym banku. Finansowanie tego kredytu potajemnie miał zapewnić Bank Rosji. Celem tej operacji było wyeliminowanie konieczności wprowadzania i wyprowadzania środków z amerykańskich banków. Turcja w ten sposób zwiększała podaż dolara w swoim systemie finansowym.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Rosja chciała ominąć sankcje. Piszą o koledze Erdogana
"WSJ" donosi, że ostatecznie Rosjanom udało się przelać pieniądze przez dwa amerykańskie banki. Gazprombank wysłał trzy miliardy dolarów na konta elektrowni jądrowej w tureckim "Ziraat" za pośrednictwem Citigroup, zaś kolejne dwa miliardy przetransferowano przez JPMorgan. Kolejna transza, w wysokości 2 miliardów dolarów, została zablokowana, a środki zamrożone.
USA chciały skonfiskować te pieniądze, ale według amerykańskiego dziennika administracja Joe Bidena nie zgodziła się na ten krok. Nie chciała prowokować Ankary i psuć z nią relacji, bowiem Turcja nadal odgrywa ważną rolę w polityce i bezpieczeństwie Bliskiego Wschodu, co dla Stanów Zjednoczonych ma spore znaczenie. Wspomniane środki nadal pozostają zablokowane.
Czytaj także: Dwa miesiące i koniec wojny? Putin podał termin
Po zamrożeniu rezerw walutowych Banku Centralnego w lutym 2022 roku jego szefowa Elwira Nabiullina oraz państwowe korporacje otrzymały bezpośrednie polecenie z Kremla, aby znaleźć sposoby na wykorzystanie tych pieniędzy. W schemat – jak podejrzewają w USA – mogli być zamieszani także inni wysokiej rangi rosyjscy urzędnicy oraz jeden z kluczowych doradców prezydenta Turcji Recepa Tayyipa Erdoğana – szef Wywiadu Narodowego İbrahim Kalın.
Sankcje przeciwko Gazprombankowi zostały nałożone w listopadzie 2024 roku. Ograniczenia objęły również sześć jego zagranicznych spółek zależnych. Do tego momentu był on jedynym bankiem umożliwiającym rozliczenia z nabywcami rosyjskiego gazu z tzw. "nieprzyjaznych" krajów. Sankcji przeciwko Rosatomowi w USA nadal nie wprowadzono. Ten ostatni zapewnia, że środki przeznaczone na elektrownię jądrową zostały wykorzystane na finansowanie projektu oraz opłacenie wykonawców i innych zobowiązań.