Wysokogórskie Obserwatorium Meteorologiczne na Śnieżce to jedna z dwóch takich placówek w Polsce. Druga znajduje się w Tatrach na Kasprowym Wierchu. Pomiary meteorologiczne na najwyższym szczycie Karkonoszy prowadzone są nieprzerwanie od niemal 145 lat.
Obserwacje te są niezwykle cenne, ponieważ dostarczają długoterminowych danych klimatycznych, które są istotne dla zrozumienia zachodzących zmian klimatycznych. Są one wyraźnie widoczne na Śnieżce, co można zauważyć po stopniowym, ale stałym wzroście średniej temperatury w ciągu ostatnich dziesięcioleci.
Od początku lat 90. XX w. nie mieliśmy okresu, w którym średnia temperatura roczna byłaby poniżej zera, poza jednym rokiem – powiedział PAP kierownik Wysokogórskiego Obserwatorium Meteorologicznego IMGW na Śnieżce Piotr Krzaczkowski.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
W lutym tego roku średnia temperatura miesięczna była o 6-7 stopni wyższa niż średnia miesięczna wieloletnia. Meteorolog podkreślił, że jeśli spojrzy się na pomiary prowadzone na Śnieżce od końca XIX wieku, to wyraźnie widać, że średnioroczna temperatura wzrosła w tym okresie o dwa stopnie Celsjusza.
"To znaczący wzrost" – powiedział, zaznaczając, że taka zmiana ma poważne implikacje dla ekosystemów górskich oraz lokalnych warunków pogodowych.
Nowa roślinność w Karkonoszach
Zmiany klimatyczne, których najbardziej namacalnym efektem są wzrosty temperatur, mają wyraźny wpływ na roślinność porastającą najwyższy szczyt Karkonoszy, Śnieżkę.
Pojawiły się tu pierwsze rośliny drzewiaste. Wcześniej występowały tu jedynie niskopienne trawy. Teraz są świerki, inwazyjna kosodrzewina i niskopienne formy liściaste i jest tego coraz więcej – mówił Krzaczkowski.
Obserwacje pokazują, że pojawienie się nowej roślinności na Śnieżce jest bezpośrednio związane z dłuższym okresem wegetacyjnym. Wzrost temperatur sprawia, że sezon wegetacyjny na najwyższych partiach gór jest wydłużony, co umożliwia rozwój gatunków roślin, które wcześniej nie mogły tam przetrwać.
Śnieżka staje się lodową górą
Wzrosty temperatury spowodowały, że wysokość pokrywy śnieżnej na Śnieżce, jest niższa, a śnieg zalega tam krócej. Zmiany klimatyczne przyczyniają się do skrócenia sezonu zimowego i szybszego przechodzenia wiosny, co wpływa na całość ekosystemu górskiego oraz warunki turystyczne w regionie.
Coraz częściej w środku zimy mamy okresy odwilży, które wcześniej nie występowały. W sezonie zimowym obserwowaliśmy kilka odwilży, które przechodził przez Śnieżkę, a dziś jest kilka, ale w ciągu miesiąca - podkreślił meteorolog.
Dodał, że Śnieżka staje się coraz bardziej lodową górą. "Mamy opad śniegu, a za chwilę odwilż i opad deszczu, który zamienia się w lód. Wówczas wejście na szczyt jest bardzo trudne, nawet dla turystów, którzy zaopatrzą się w raczki" – mówił Krzaczkowski. Częste zmiany temperatur prowadzą do tworzenia się warstw lodu, co również zwiększa ryzyko wypadków.