Zadbaj o termoizolację budynku
Wszystkie nowe domy muszą być budowane zgodnie z Warunkami Technicznymi 2021. Oznacza to, że są to domy energooszczędne, których standard energetyczny wynosi średnio 60-70 kWh/m2/rok. Pompę ciepła można jednak z powodzeniem zainstalować także w budynkach istniejących. Aby działała efektywnie i oszczędnie, należy jednak najpierw zadbać o odpowiednią termoizolację domu. Proces ten może się wiązać z dodatkową izolacją przegród budynku, wymianą okien, drzwi oraz innymi działaniami, których celem jest zminimalizowanie zużycia energii oraz strat ciepła w domu. Inwestorzy, którzy chcą przeprowadzić termomodernizację swoich budynków, mogą obecnie korzystać z rządowych programów wsparcia (o których dalej). Dzięki nim nie tylko minimalizują koszty przedsięwzięcia, ale i zakupu oraz montażu pompy.
Sprawdź zapotrzebowanie budynku na ciepło
Najlepsza pompa ciepła to taka, która idealnie zaspokaja zapotrzebowanie na ciepło budynku oraz jego użytkowników. Jak określić takie zapotrzebowanie? Najlepszą drogą jest zlecenie audytu energetycznego profesjonaliście. Dzięki niemu uzyskamy świadectwo charakterystyki energetycznej budynku. Takie dokumenty są obligatoryjne dla budynków sprzedawanych, najmowanych oraz użyteczności publicznej o pow. przekraczającej 250 m2. Jako inwestor nie musisz posiadać takiego świadectwa, jednak warto w nie zainwestować, jeśli chcesz dobrać pompę ciepła, która idealnie zaspokoi Twoje potrzeby. Przykładowo, jeśli okaże się, że zapotrzebowanie na ciepło Twojego domu to 60 kW/m2/rok, a jego powierzchnia wynosi 200m2, to teoretycznie potrzebna Ci będzie pompa ciepła o mocy 12 kW. Pamiętajmy jednak, aby dobór odpowiedniej pompy ciepła zlecić specjaliście.
Zastanów się, w jakich warunkach pracować będzie pompa ciepła
Pompy ciepła tu urządzenia, które najlepiej pracują w niskich temperaturach. Ta zasada dotyczy jednak nie tyle temperatury na zewnątrz budynku, ile wody w systemie centralnego ogrzewania. Efektywność pomp w dużym stopniu zależy od różnicy między temperaturą dolnego źródła ciepła (powietrze, grunt, zbiornik wodny) a pożądaną temperaturą ciepła dostarczanego do domu. Im mniejsza różnica temperatur, tym efektywniejsza praca pompy ciepła. Dlatego na terenach o stosunkowo niskich temperaturach zewnętrznych dobrze sprawdzają się pompy solanka/woda, wykorzystujące ciepło zgromadzone w gruncie lub wodzie gruntowej, które charakteryzuje się stosunkowo stałą temperaturą przez cały rok (około 10°C do 15°C w Polsce). Pompy ciepła typu powietrze/woda czerpią energię z powietrza atmosferycznego. W miarę jak temperatura na zewnątrz spada, maleje ilość dostępnego ciepła, ich efektywność spada. Mimo to, powietrzne pompy ciepła sprawdzają się bardzo dobrze w większości budynków jednorodzinnych.
Możliwości montażowe i inwestycyjne
Kolejną kwestią są oczywiście możliwości finansowe oraz przestrzeń, jaką dysponujesz. Warunkują one wybór dolnego źródła ciepła (powietrze, grunt, woda). Najtańszym wariantem są pompy powietrzne. Jest to jednocześnie wariant o najmniejszej efektywności, co jednak wcale nie oznacza, że nie może zaspokoić potrzeb budynku mieszkalnego. Zdecydowanie droższe (zarówno w zakupie, jak i montażu), ale efektywniejsze będą pompy gruntowe i wodne. Instalacja pompy gruntowej wymaga ponadto albo wykonania odwiertu (dla kolektora pionowego), albo ułożenia kolektorów gruntowych, na co z kolei potrzebna jest rozległa działka. Z kolei pompy wodne wymagają nie tylko sąsiedztwa zbiornika wodnego, ale i tego, aby czerpana z niego woda spełniała odpowiednie normy (i aby nie było przeciwwskazań lokalnych, by z niej korzystać).
Pompa ciepła – samodzielnie czy we współpracy?
Kolejny istotny aspekt dotyczy tego, czy pompa ciepła ma samodzielnie ogrzewać pomieszczenia i ciepłą wodę użytkową, czy współpracować z innym urządzeniem grzewczym (np. kotłem na pellet, gaz itp.), które będzie pełniło funkcję szczytowe źródła ciepła w okresie największego zapotrzebowania budynku na ciepło. Pompy ciepła najlepiej współpracują z ogrzewaniem podłogowym oraz grzejnikami niskotemperaturowymi.
Dostosuj parametry techniczne pompy ciepła
Wiedząc, ile ciepła potrzebuje Twój dom oraz jakie są Twoje możliwości inwestycyjne, możesz przejść do wyboru urządzenia. Oczywiście najrozsądniej skonsultować się w tej kwestii z ze specjalistom. Inwestor powinien jednak wiedzieć o kilku podstawowych kwestiach.
Pierwszą z nich jest dobór mocy urządzenia, o którym już pisaliśmy. Dobiera się ją zawsze na podstawie zapotrzebowania cieplnego budynku. Pamiętaj, że złym wyborem jest zarówno dobór zbyt niskiej, jak i zbyt wysokiej mocy. Pierwszy wariant grozi większymi kwotami na rachunkach i/lub niedostatecznym ogrzaniem pomieszczeń oraz c.w.u. Koszty wyższe niż zakładane generuje także przewymiarowanie mocy, które dodatkowo eksploatuje urządzenie, obniżając jego żywotność.
Drugą kwestią jest sprawność urządzenia. Określa się ją parametrem COP. Im jest wyższy, tym więcej energii cieplnej wytworzy pompa z pobranej jednostki energii elektrycznej. Przykładowo pompa ciepła o COP = 3,5 z 1 kW prądu wytworzy 3,5 kW energii cieplnej na ogrzanie pomieszczeń i c.w.u. Wyższy COP to zatem większe oszczędności na rachunkach za prąd (aby wytworzyć tę samą ilość ciepła, urządzenie potrzebuje mniej energii elektrycznej) i szybszy zwrot zakupu urządzenia.
Trzecia sprawa: kupując pompę, nie warto kierować się wyłącznie COP. Jest to parametr orientacyjny, określający efektywność w danym momencie i w warunkach zadanych przez producenta. Bardziej miarodajnymi parametrami są SCOP, czyli współczynnik sezonowy (całoroczny) oraz SPF – współczynnik sezonowy, który bierze pod uwagę energię potrzebną nie tylko na ogrzanie, ale i na chłodzenie pomieszczeń, a także realną liczbę godzin, w jakich pracowało urządzenie.
Poszukaj dofinansowania pompy ciepła
Odnieśmy się po raz kolejny do kwestii finansowych. Najlepsza pompa ciepła to niekoniecznie ta najdroższa. Nie oznacza to jednak, że należy sięgać po produkty z dolnych półek, ale że obok analiz niezwykle istotną kwestią jest rozejrzenie się za dofinansowaniem. W Polsce wsparcie na zakup i montaż pomp ciepła oferowane jest w ramach wielu programów takich jak:
- "Czyste Powietrze" – nawet do 50 900 zł na zakup i montaż pompy ciepła w najwyższym poziomie dofinansowania;
- "Stop Smog" – do 70% zwrotu kosztów, których całkowita kwota nie przekracza 53 000 zł;
- "Moje Ciepło" – maks. 21 000 zł, dotacja 30-45% kosztów w zależności od typu pompy i posiadania karty dużej rodziny;
- "Ciepłe Mieszkanie" – 15 000 - 37 500 zł, co stanowi kolejno 30%, 60% lub 90% kosztów kwalifikowanych.
Programy wsparcia realizowane są również na poziomie lokalnym, dlatego warto rozglądać się za nim również w samorządach.
Postaw na produkty i usługi renomowanych marek
Zakup pompy ciepła to inwestycja na wiele lat, dlatego warto wybierać markowe pompy ciepła i autoryzowanych instalatorów. W przypadku awarii naprawa musi być błyskawiczna. Dlatego fundamentalnymi kwestiami są m.in. przejrzyste warunki gwarancji czy łatwa dostępność do serwisu. Wątpliwości mogą wzbudzać ponadto producenci, którzy z jakichś powodów ukrywają pewne parametry techniczne urządzeń lub oferują "cudowne" rozwiązana po kosztach, które wyglądają dobrze tylko na papierze.
Jednym z globalnych liderów w branży systemów ogrzewania jest m.in. Viessmann – renomowana firma z ponad 100-letnim doświadczeniem. Znana marka oferuje zaawansowane technologicznie i efektywne pompy ciepła, a także kompleksowe wsparcie w zakresie doboru, montażu i serwisu urządzeń.
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
