Adama Jesionkiewicz od blisko 20 lat zajmuje się astrofotografią. Na początku swojej przygody z eksploracją kosmosu robił to czysto hobbystycznie, jednak w końcu zdecydował, że chce podzielić się ze światem swoimi pracami. W tym celu założył portal Astrography, gdzie można podziwiać dokonania jego zespołu. A jako że mało kto zna się na fotografowaniu kosmosu, tak jak Jesionkiewicz, postanowiliśmy poznać jego zdanie zarówno na temat pierwszego zdjęcia wykonanego przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba, jak i samego urządzenia.
Konrad Siwik: Joe Biden opublikował na Twitterze pierwsze zdjęcie z Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba. Jak twoim zdaniem poradził sobie ten nowatorski sprzęt?
Adam Jesionkiewicz: Pierwsze kompletne zdjęcie Kosmicznego Teleskopu Jamesa Webba można w skrócie podpisać dwoma słowami: sięgnęliśmy głębiej. To uproszczenie oczywiście nie oddaje skali osiągnięcia inżynieryjnego, które dla osób zorientowanych w domenie fotografii kosmosu, jest na zdjęciu widoczne na pierwszy rzut oka – w skali dosłownie kosmicznej. Wystarczy porównać poprzednie zdjęcie tego głębokiego obszaru kosmosu wykonane starym, choć nadal niezwykle efektywnym, Kosmicznym Teleskopem Hubble’a. Mając na uwadze typowy inkrementalny postęp technologiczny, jesteśmy przyzwyczajeni, że kolejne generacje to niewielkie kroki. Tutaj mamy do czynienia z prawdziwym milowym skokiem.
Na fotografii możemy dostrzec mnóstwo jarzących się większych i mniejszych punktów. Skąd taki efekt?
AJ: Patrząc na masywne gromady galaktyk oddalone o 4,6 miliarda lat świetlnych, można wyraźnie dostrzec ich soczewkowanie grawitacyjne, które zagina je w centryczne łuki w kierunku środka zdjęcia. Ta grawitacyjna deformacja czasoprzestrzeni działa jak lupa powiększająca, umożliwiająca dostrzeżenie jeszcze bardziej odległych galaktyk. Te, które widać na zdjęciu mogą być oddalone od nas o 13,2 miliarda lat świetlnych.
Jak JWST może zmienić nasze postrzeganie Wszechświata i przyczynić się do rozwoju badań o kosmosie?
AJ: Jakość danych, które będzie dostarczał JWST, jest wręcz fenomenalna, rozdzielczość nieporównywalnie lepsza, zdecydowanie większa sprawność kwantowa sensorów, co ostatecznie przekłada się na znacznie mniejszy szum. To wszystko składa się na zdanie, które przytoczyłem na początku – sięgamy głębiej, a to przecież dopiero niezdarny początek.
Prezentowane zdjęcie bazuje na danych zarejestrowanych w ciągu zaledwie kilkunastu godzin. Teleskop jest zdolny do naświetlania fotonów przez wiele dni. Już teraz możemy sobie wyobrazić, jak to wpłynie na jakość i głębokość rejestracji, a przede wszystkim, jakie może przynieść owoce poznawcze w głównym celu jego misji, czyli poszukiwaniu biosygnatur określających możliwość istnienia biologicznego życia na planetach krążących wokół innych "słońc".
Wiem, że zależy ci na popularyzacji nauki o kosmosie. Czy JWST sprawi, że więcej osób postronnych będzie zainteresowanych kosmicznymi tematami?
AJ: Warto zwrócić uwagę na jeden fakt – nie przypominam sobie, żeby jakikolwiek inny teleskop przyciągał uwagę tak wielu postronnych obserwatorów. To oznacza, że dokonuje się ogromna praca związana z popularyzacją kosmosu, a pośrednio także samej nauki ogólnie. Dzisiaj moje społecznościowe tablice wypełnione są masowo udostępnianą fotografią głębokiego kosmosu. Cudowne i niezwykle pożyteczne zjawisko.
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.