Sowy i ranne ptaszki
Chronotyp odnosi się do indywidualnego, wewnętrznego zegara biologicznego, który reguluje rytm dobowy organizmu. Określa on preferowane czasy aktywności i odpoczynku: chronotyp wczesny oznacza, że jesteśmy tzw. rannymi ptaszkami, chronotyp późny określa nas nieformalnie jako sowy lub nocnych marków.
Chronotyp jest uwarunkowany zarówno czynnikami genetycznymi, jak i środowiskowymi, a badania już dawno wykazały, że może wpływać na apetyt, aktywność fizyczną i temperaturę ciała.
Wyższe ryzyko cukrzycy
Analiza danych ponad 60 tys. pielęgniarek biorących udział w badaniu Nurses’ Health Study II wykazała, że sowy częściej odżywiają się niezdrowo, rzadziej ćwiczą, mają wyższy wskaźnik masy ciała, krócej śpią i częściej palą papierosy.
Z badania opublikowanego w Annals of Internal Medicine wynika jednak, że nawet po uwzględnieniu tych czynników stylu życia, ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2 jest u sów wyższe o 19 proc. niż u rannych ptaszków.
Ryzyko zwiększone o 19 proc., już po uwzględnieniu innych czynników, jest silnym wskaźnikiem ryzyka - powiedział główny autor badania, Tianyi Huang, asystent profesora medycyny na Harvard Medical School oraz zastępca epidemiologa w Brigham and Women’s Hospital w Bostonie.
Dr Huang podejrzewa, że to nie samo przesunięcie godzin snu i aktywności zwiększa ryzyko rozwoju cukrzycy.
Ryzyko związane z byciem sową wynika z niezgodności chronotypu tej osoby z jej otoczeniem i np. harmonogramem pracy. Wiele sów idzie spać późno, ale musi wstawać wcześnie, by iść do pracy. Z naszego badania wynika, że wśród osób z wieczornym chronotypem, które pracują na nocną lub drugą zmianę, nie zaobserwowano związku z podwyższonym ryzykiem cukrzycy - tłumaczy.
Oznacza to, że kluczowa jest próba dostosowania życiowych obowiązków (np.pracy) do swojego rytmu dobowego. Działanie odwrotne ma niższe szanse na powodzenie.
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
