Jak informuje Polska Agencja Prasowa, przewlekła choroba nerek (PChN) dotyka już ponad 4,5 mln Polaków, a liczba ta z roku na rok wzrasta. Według prognoz, do 2040 r. liczba pacjentów może wzrosnąć o 160 proc., co sprawi, że PChN stanie się piątą najczęstszą przyczyną zgonów w kraju. Obecnie rocznie umiera ok. 100 tys. pacjentów nefrologicznych, co jest porównywalne z liczbą zgonów z powodu nowotworów.
Od 2021 r. pacjenci w IV i V stadium PChN mogą korzystać z refundowanego programu leczenia ketoanalogami aminokwasów. Program ten, prowadzony przez wybrane ośrodki nefrologiczne, ma na celu spowolnienie postępu choroby i zmniejszenie konieczności dializ. Jednak dostępność programu jest ograniczona, co budzi niepokój wśród ekspertów.
Dr hab. n. med. Iwona Smarz-Widelska, specjalista nefrolog, podkreśla, że wcześniejsze włączenie pacjentów do programu, już w stadium 3b, może znacząco spowolnić rozwój choroby.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Pacjenci, którzy włączani są wcześniej, odnoszą znaczące korzyści w prewencji postępu przewlekłej choroby nerek - zaznacza dr Smarz-Widelska, cytowana przez PAP.
Bariery w dostępie do leczenia
Obecne kryteria włączenia do programu są restrykcyjne, a proces kwalifikacji skomplikowany. Pacjenci muszą spełniać szereg warunków, a część z nich jest wykluczana na podstawie limitów dotyczących wskaźnika BMI czy poziomu białkomoczu. Dodatkowo, brak uznania dietetyka za zawód medyczny w Polsce utrudnia dostęp do odpowiedniej opieki dietetycznej.
Dr hab. n. med. Karolina Kędzierska-Kapuza zwraca uwagę na zawiłość Systemu Monitorowania Programów Terapeutycznych (SMPT), który jest niezbędny do wydawania leków, ale jednocześnie stanowi barierę dla pacjentów i lekarzy.
Korzyści z leczenia i odpowiedniej diety
Dieta niskobiałkowa wspierana ketoanalogami aminokwasów może znacząco poprawić jakość życia pacjentów z PChN. Przykładem skuteczności programu jest pacjentka, która od 2021 r. pozostaje w stabilnym stanie i nie wymaga dializ. - Jej stan jest stabilny, jest wyrównana metabolicznie — podkreśla dr Smarz-Widelska.
Koszty dializ są znacznie wyższe niż terapia lekowa B.113, co czyni program ekonomicznie korzystnym zarówno dla pacjentów, jak i systemu opieki zdrowotnej
Mimo rozszerzenia programu w 2024 r. o pacjentów z cukrzycą, przyszłość finansowania pozostaje niepewna. Eksperci apelują o uproszczenie procedur, rozszerzenie grupy kwalifikujących się pacjentów oraz zwiększenie dostępności do dietetyków. Program realnie opóźnia konieczność dializ i poprawia jakość życia pacjentów, co czyni go kluczowym elementem w walce z PChN.
