W ludzkim ciele podczas życia nadchodzi szereg zmian związanych ze starzeniem się komórek. Znajomość pewnych procesów może pomóc w rozpoznaniu, że zbliża się koniec.
Na jeden do trzech miesięcy przed śmiercią człowiek może:
- więcej spać, także w czasie dnia,
- przyjmować mniejsze ilości pożywienia i płynów,
- tracić zainteresowanie otoczeniem, mieć mniejszą ochotę na oddawanie się przyjemnościom i dotychczasowym hobby,
- stać się mniej rozmowny.
Na jeden do dwóch tygodni przed śmiercią sygnały nadchodzącej śmierci stają się łatwiejsze do zauważenia. Przede wszystkim może pojawić się trudna do opanowania senność i zmęczenie, które sprawiają, że umierający człowiek niemal przestaje wstawać z łóżka. Poza tym warto zwrócić uwagę na:
- coraz mniejszy apetyt i brak pragnienia,
- uskarżanie się na ból,
- wzrosty oraz spadki temperatury ciała, które można poznać po tym, że skóra staje się naprzemiennie ciepła lub zimna, a także wilgotna czy blada,
- spowolnienie metabolizmu objawiające się przez problemy trawienne w postaci zaparć, a także oddawanie mniejszej ilości moczu,
- zmiany ciśnienia krwi oraz tętna,
- chrapliwy oddech,
splątanie lub oszołomienie.
Niedotlenienie mózgu sprawia, że osoba, do której śmierć się zbliża, może tracić kontakt z rzeczywistością, a nawet mieć halucynacje w postaci omamów wzrokowych. Dolegliwości ulegają nasileniu wraz z kolejnymi dniami. Na kilka dni lub godzin przed śmiercią można zaobserwować, że bliski całkowicie odmawia jedzenia oraz picia. Temperatura ciała, a także ciśnienie krwi i tętno spadają. Bicie serca może stać się nieregularne lub nawet trudne do uchwycenia.
Oczy osoby umierającej stają się załzawione lub zaszklone, a skóra na kolanach, stopach i dłoniach na 24 godziny przed śmiercią wygląda niczym cętkowana i przybiera siny czy niebieskawy odcień. Kilka godzin przed całkowitym ustaniem akcji serca oddech spowalnia lub staje się przerywany.
Doktor Carol DerSarkissian z portalu Web MD, która wymienia sygnały nadchodzącej śmierci, zwraca też uwagę, że w ostatnich momentach przygotowań ciała do odejścia człowiek może stać się niespokojny, a rolą jego bliskich jest uspokojenie i nieustanna obecność. Sugeruje, że łagodne światło, muzyka i delikatny dotyk mogą być ukojeniem dla umierającej osoby. Lekarka przyznaje, że najtrudniejszym momentem jest podjęcie decyzji o pożegnaniu.
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
