Czym jest trądzik i w jaki sposób powstaje?
Trądzik to przewlekła choroba skóry o charakterze zapalnym, która dotyka ponad 80% nastolatków na całym świecie. Jednak nie należy zapominać, że w bardzo dużym stopniu dotyczy także coraz większej ilości osób dorosłych, a przede wszystkim kobiet.
Trądzik pospolity powstaje na skutek dysfunkcji gruczołów łojowych, która polega na nadmiernej produkcji sebum (łoju) oraz rogowaceniu ujść mieszków włosowych. W jej wyniku dochodzi do zablokowania gruczołów włosowo-łojowych. Skutkiem jest tzw. wykwit pierwotny, czyli zaskórnik. Zaskórniki możemy podzielić na:
- otwarte – ujście mieszka włosowego jest widoczne, na powierzchni wypełnione keratyną, która nadaje mu czarny kolor;
- zamknięte – ujście mieszka włosowego nie jest widoczne, wytwarza się wokół niego stan zapalny. Zaskórniki zamknięte są bardzo małych rozmiarów i przyjmują białą barwę.
Powstałe w ten sposób warunki beztlenowe stają się idealnym podłożem do rozwoju i namnażania bakterii z rodzaju Propionibacterium acnes. Następnie ścianki mieszków włosowych zaczynają pękać, co na powierzchni skóry uwidacznia się jako czerwone i bolące niedoskonałości.
Trądzik pojawia się głównie w strefie T na skórze twarzy (czoło, nos, broda), czyli wszędzie tam, gdzie występuje duża ilość gruczołów łojowych. Często pojawia się także na plecach, szyi czy klatce piersiowej.
Trądzik – rodzaje
Możemy wyróżnić następujące rodzaje trądziku:
- trądzik młodzieńczy (nazywany także pospolitym) – jego największe nasilenie następuje w momencie pokwitania. Ma skłonności do samoistnego ustępowania po zakończeniu procesu dojrzewania;
- trądzik ropowiczy – cechą charakterystyczną są rozległe zmiany ropne (torbiele), gojenie się następuje poprzez bliznowacenie;
- trądzik skupiony – dotyczy przede wszystkim mężczyzn. Na skórze tworzą się bardzo duże zaskórniki, nacieki i torbiele ropne. Gojenie następuje poprzez bliznowacenie;
- trądzik bliznowcowy – polega na tworzeniu się głębokich blizn, które są trudne do usunięcia; zwykle towarzyszy trądzikowi skupionemu i ropowiczemu.
Ze względu na czynniki, które również powodują powstawanie zmian skórnych, trądzik możemy podzielić na:
- polekowy – może być wywołany przez steroidy, niektóre witaminy z grupy B, (np. B12), barbiturany,
- kosmetyczny – wywołany przez składniki niektórych produktów do pielęgnacji i makijażu o właściwościach komedogennych,
- niemowlęcy – może być wywołany przez androgeny matki oraz hormonów wytwarzanych przez noworodka,
- kontaktowy (zawodowy) – pojawia się w związku z wykonywanym zawodem oraz substancjami, które są nierozpuszczalne i zamykają ujścia gruczołów łojowych, np. oleje mineralne. Bardzo często występuje u pracowników przemysłu naftowego, samochodowego oraz produkujących kosmetyki.
Dodatkowo, w zależności od tego, jaki rodzaj wykwitów dominuje u pacjenta, trądzik możemy podzielić na:
- zaskórnikowy,
- grudkowo-krostkowy,
- ropowiczy.
Trądzik – przyczyny powstawania
Na wystąpienie trądziku u danej osoby wpływ mogą mieć różne czynniki. Najczęstszą przyczyną w szczególności u osób w okresie pokwitania są zachodzące w tym czasie przemiany hormonalne. Poprzez zwiększoną w tym okresie stymulację hormonów androgenowych dochodzi do powiększenia gruczołów łojowych i tym samym nadmiernego wytwarzania łoju.
Cykl menstruacyjny oraz ciąża mogą nasilić objawy trądziku u dorosłych kobiet.
Na trądzik mogą mieć również wpływ uwarunkowania genetyczne, czyli osobnicza skłonność do nadmiernego wytwarzania łoju i rogowacenia ujść mieszków włosowych. Jeśli rodzice chorowali na trądzik, prawdopodobieństwo wystąpienia choroby u dziecka jest bardzo wysokie.
Stres oraz niewłaściwy styl życia (w tym dieta), mają również ogromne znaczenie na wystąpienie i rozwój trądziku u danej osoby. Wykazano, że ciągły stres może powodować lub zaostrzać objawy trądziku. Gdy go doświadczamy, zakończenia nerwowe stymulują gruczoły łojowe do wytwarzania zwiększonej ilości sebum. Na rozwój trądziku ma wpływ również podwyższony poziom kortyzolu, nazywanego hormonem stresu.
W jaki sposób wyleczyć trądzik?
W leczeniu trądziku niezwykle ważne jest, aby zdać sobie sprawę, że jest to choroba przewlekła i jej leczenie może trwać miesiącami, a nawet latami. W skuteczności leczenia trądziku niezwykle ważna jest odpowiednia diagnostyka. Dlatego też, jeśli podejrzewasz u siebie trądzik, w pierwszej kolejności udaj się do lekarza. Nie istnieją „cudowne” sposoby na pozbycie się trądziku w tydzień. Odpowiednie leczenie, świadoma pielęgnacja skóry, właściwa dieta, ale i cierpliwość stanowią przepis na sukces w tej kwestii.
W leczeniu trądziku równie ważne jest to, aby nie drażnić ani nie wyciskać zmian trądzikowych w sposób mechaniczny. Może to spowodować namnażanie i rozprzestrzenianie się bakterii odpowiedzialnych za jego powstawanie na pozostałych partiach twarzy oraz pozostawiać trudne do usunięcia blizny.
Podczas wizyty dermatolog zdiagnozuje nasze zmiany skórne i zaproponuje odpowiednie leczenie. Prawidłowa diagnostyka jest niezwykle ważna, ponieważ pozwala odróżnić trądzik pospolity od innych zmian skórnych takich jak trądzik różowaty, prosaki, okołoustne zapalenie skóry czy zapalenie mieszków włosowych.
Leczenie trądziku opiera się głównie na stosowaniu terapii miejscowej. W bardzo ciężkich przypadkach lub jeśli trądzik wpływa negatywnie na samoocenę i samopoczucie pacjenta, lekarz może zaproponować terapię ogólną. Wtedy stosuje się doustnie antybiotyki, np. tetracykliny, które działają przeciwbakteryjnie oraz przeciwzapalnie. Zwykle stosuje się je długotrwale, minimum przez 6 miesięcy.
W leczeniu miejscowym wykorzystuje się leki oraz preparaty o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbakteryjnym oraz przeciwłojotokowym. W przypadku zmian trądzikowych o lekkim lub średnim nasileniu leczenie miejscowe w postaci past, aerozoli czy zawiesin jest wystarczające.
W przypadku zmian grudkowych, zaskórnikowych lub krostkowych stosuje się aerozole lub roztwory zawierające antybiotyki, np. erytromycynę.
Trądzik a dieta
Zdrowy styl życia oraz odpowiednia dieta mogą okazać się bardzo pomocne w procesie leczenia trądziku.
Palenie papierosów, spożywanie alkoholu w nadmiernym ilościach, a także spożywanie żywności wysoko przetworzonej a więc bogatej w sól, cukry proste oraz tłuszcze, a także produktów o wysokim indeksie glikemicznym, może znacząco pogorszyć stan naszej skóry i przyczynić się do występowania na niej coraz większej ilości niedoskonałości.
Warto również unikać spożywania produktów zawierających duże ilości konserwantów, sztucznych barwników czy wzmacniaczy smaku i zapachu. Także niektóre ostre przyprawy mogą mieć wpływ na pogorszenie stanu skóry trądzikowej.
Dieta stosowana podczas leczenia trądziku powinna być przede wszystkim lekkostrawna i zawierać duże ilości warzyw oraz owoców. Warto sięgać po produkty bogate w witaminy mający dodatni wpływ na skórę, a więc witaminę A, E, B6, a także błonnik oraz cynk, które pomagają oczyścić organizm z toksyn oraz regulują pracę gruczołów łojowych.
Trądzik – właściwa pielęgnacja skóry
Właściwa i świadoma pielęgnacja skóry odgrywa bardzo ważną rolę w leczeniu trądziku. Jednak skóra trądzikowa nie należy do najłatwiejszych w kwestii pielęgnacji. Wymaga bowiem odpowiedniego oczyszczenia bez efektu przesuszenia naskórka, które może być przyczyną uszkodzenia warstwy hydrolipidowej, czego skutkiem jest nadmierna produkcja sebum i większa ilość powstających niedoskonałości.
W zaspokojeniu potrzeb skóry trądzikowej świetnie sprawdzą się produkty marki Vichy z gamy Normaderm Phytosolution. Stanowią kompleksową oczyszczającą pielęgnację skóry trądzikowej u osób narażonych na niekorzystny wpływ czynników środowiskowych.
Do codziennego oczyszczania skóry twarzy świetnie sprawdzi sięNormaderm Phytosolution Żel Oczyszczający. Został on wzbogacony minerałami oraz probiotykiem. Posiada formułę o fizjologicznym pH [5,5] i natychmiast oczyszcza skórę, usuwając nagromadzone na jej powierzchni zanieczyszczenia. W jego składzie znajdziemy m.in. oczyszczającą bazę z kokosa, cynk o działaniu przeciwzapalnym i antybakteryjnym oraz miedź, która reguluje produkcję sebum.
Dodatkowo Normaderm Phytosolution Żel Oczyszczający zawiera kwas salicylowy, który skutecznie oczyszcza pory oraz probiotyk Bifidus, który skutecznie wzmacnia barierę ochronną skóry. Dzięki jego użyciu skóra jest dokładnie oczyszczona, ale nie wysuszona, a jej powierzchnia wyraźnie wygładzona.
Lecząc trądzik, nie możemy zapominać o odpowiedniej dawce nawilżenia naszej skóry. Jednak i w tym przypadku powinniśmy wybrać produkt, który równocześnie będzie redukował obecne niedoskonałości i dogłębnie nawilżał skórę trądzikową. Przy wyborze produktu powinniśmy zwrócić uwagę, aby jego formuła nie była zbyt tłusta i obciążająca – może to doprowadzić do zablokowania porów skóry.
Produktem, który spełni wszystkie powyższe wymagania jest kolejny kosmetyk pielęgnacyjny z gamy Normaderm Phytosolution – Krem korygujący niedoskonałości do skóry trądzikowej. To produkt o podwójnym działaniu: zwalcza zapalne i niezapalne zmiany trądzikowe oraz regeneruje osłabioną barierę ochronną skóry.
Dzięki obecności m.in naturalnego kwasu salicylowego skutecznie działa na każdym etapie patogenezy trądziku. Zmniejsza obecność zmian zapalnych, zaskórników oraz przebarwień potrądzikowych.
Z kolei połączenie naturalnego kwasu hialuronowego, wody wulkanicznej Vichy oraz probiotyku bifidus dogłębnie nawilża, redukuje suchość skóry, nie zapycha porów i sprawia, że produkt sprawdzi się idealnie nie tylko w trakcie wieczornej pielęgnacji, ale również pod makijaż.
Zrównoważona pielęgnacja z wykorzystaniem kosmetyków Vichy to kolejny krok do skóry wolnej od niedoskonałości.
