Muchy tse-tse występują głównie w Afryce Subsaharyjskiej i są charakterystyczne dla obszarów sawanny, lasów i rzek. Są też wektorami choroby śpiączki afrykańskiej, która jest poważnym problemem zdrowia publicznego w wielu krajach afrykańskich.
Śpiączka afrykańska
Trypanosomoza, znana również jako śpiączka afrykańska, występuje w dwóch głównych formach, które są wywoływane przez różne podgatunki Trypanosoma brucei — jednokomórkowego pasożyta przenoszonego przez muchy tse-tse.
Wschodnioafrykańska trypanosomoza. To forma ostra, o szybko rozwijającym się przebiegu, zwykle trwającym tygodnie lub miesiące. Występuje przede wszystkim we wschodnich i południowych regionach Afryki.
Choroba ta charakteryzuje się gwałtownym początkiem i szybkim postępem objawów, w tym drażliwością, powiększonymi węzłami chłonnymi, gorączką, dreszczami, wysypką, dezorientacją, bólami stawów i postępującym, w późniejszej fazie ekstremalnym, osłabieniem. Bez leczenia może prowadzić do śmierci w ciągu kilku tygodni lub miesięcy.
Zachodnioafrykańska trypanosomoza. To forma o przewlekłym, powolnym przebiegu, który może trwać od kilku miesięcy do kilku lat. Występuje głównie w zachodnich i centralnych regionach Afryki. Ta forma choroby początkowo może przebiegać bezobjawowo lub z niewielkimi objawami, takimi jak osłabienie czy bóle głowy. W miarę postępu choroby pojawia się obrzęk twarzy i dłoni oraz poważne objawy neurologiczne, w tym zaburzenia snu (stąd nazwa "śpiączka"), które mogą prowadzić do śmierci, jeżeli choroba nie jest leczona.
Do postawienia diagnozy mogą być potrzebne badania krwi, nakłucie lędźwiowe lub biopsja. Obydwa typy trypanosomozy są diagnozowane i leczone za pomocą różnych metod — najważniejsza jest jednak szybka reakcja.
Osoby, które w ciągu ostatnich lat były w Afryce i których stan zdrowia ostatnimi czasy – bez wyraźnej przyczyny – ulega pogorszeniu, powinny niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
