Kolumb wyruszył na swoją pierwszą wyprawę 3 sierpnia 1492 r., kiedy wypłynął z portu Palos de Frontera pod Huelvą w Hiszpanii ze swoimi trzema karawelami, Santa Marią, Pintą i Niną. Statki popłynęły na Wyspy Kanaryjskie. Jednak już 6 sierpnia ster Pinty pękł i musiał zostać naprawiony na wyspie Las Palmas. Dlatego statki wypłynęły ponownie dopiero 6 września. Gdy 10 października załoga nadal nie widziała w oddali lądu, zaczęła narzekać. Aby zapobiec rebelii, Kolumb obiecał żeglarzom część zysków z tej podróży handlowej.
Ziemia na horyzoncie!
Zaskakująco następnego dnia załoga na powierzchni wody zobaczyła gałąź róży, trzciny lub kawałka poddanego obróbce drewna gdzie indziej na powierzchni oceanu. O dziesiątej wieczorem Kolumb ujrzał w oddali migoczące światło. O drugiej w nocy 12 października 1492 roku żeglarze ujrzeli w oddali brzeg lądu. Rano załoga wylądowała na wyspie archipelagu Bahamów, którą Kolumb nazwał San Salvador. Nie znalazł na wyspie złota, więc wyruszył dalej. Po kilku nieudanych przystankach przybył na Kubę 28 października. Następnie statki Kolumba przybiły 6 listopada na wyspie Haiti, którą żeglarz nazywał Hispaniolą.
Słynny powrót do Europy
Kolumb został przyjęty na wyspie przez lokalnego kacyka (przywódcę plemienia) Guacanar i tam zbudował twierdzę Navidad, w której pozostawił 43 osoby. W nocy z 24 na 25 grudnia Santa Maria zatonęła u wybrzeży wyspy. W drogę powrotną do Hiszpanii wypłynęła flota składająca się tylko z dwóch statków. Na pokładzie miała dziesięciu Indian i wiele cennych okazów, takich jak bawełna lub aloes, którymi Kolumb chciał udowodnić bogactwo Nowego Świata. Na początku marca słynny odkrywca popłynął z powrotem na wybrzeże Europy i dotarł do Portugalii.
Naprawdę chciał płynąć do Indii?
Ogólnie przyjęta teoria mówi, że Kolumb chciał popłynąć do Indii tylko tak zwaną drogą zachodnią i przypadkowo odkrył Amerykę podczas wyprawy. Jednak słynny żeglarz starannie przygotowywał się do podróży, a ponadto był stosunkowo doświadczonym twórcą map, czym dorabiał podczas pobytu w Portugalii. Już wtedy powszechnie akceptowany był fakt, że Ziemia była okrągła. Kolumb studiował pisma Arystotelesa, Seneki i innych autorów, opierając się na danych marynarzy i znajomości przyrody w tym czasie. W swojej podróży wspierał go także sławny kartograf Paolo dal Pozzo Toscanelli (1397–1482), który dostarczył mu mapę świata, którą sam stworzył.
Co zmieniła zima na Islandii?
W 1477 roku Kolumb wyjechał na Islandię, gdzie spędził całą zimę na farmie Ingjaldsholl. Historia tego miejsca sięga X wieku. W przeszłości Islandia odgrywała znaczącą rolę dzięki uprawom rolnym. Została opuszczona przez ostatnich mieszkańców w 1966 roku ze względu na postępującą erozję wiatru, która pogorszyła jakość lokalnej gleby. Jednak nadal istnieje kościół z 1903 roku, do którego przyjeżdżają ludzie z okolicy. W kościele wisi obraz przedstawiający Kolumba i miejscowego księdza, studiujących wspólnie mapę.
Inspiracja podróżami odważnych wikingów
Jest bardziej niż prawdopodobne, że podczas pobytu na Islandii Kolumb dowiedział się o tym, że Islandię zamieszkują wikingowie i o ich podróżach do Nowego Świata. Być może zainspirował się tym i chciał odkryć te nieznane światy. Zwłaszcza gdy według lokalnych zapisów ostatni statek z Ameryki przybył na Islandię z ładunkiem drewna przez Grenlandię dopiero w 1347 roku. Był jednak świadomy, że byłoby trudno dostać środki na wyprawę przygodową, dlatego postanowił wykorzystać sprawdzoną trasę handlową do Indii, z którymi wówczas handlowały kraje europejskie.
Rabusie z przymusu
Dlaczego właściwie wikingowie wyruszali na morskie wyprawy, które w ciągu pięciu stuleci zrobiły z nich legendarnych rabusiów, których wszyscy się bali? Wynika to z zasady, że tylko najstarszy syn może uprawiać ziemię ojca. Młodsi musieli szukać szczęścia gdzie indziej. Jednak nawet najstarsi synowie wyprawiali się na morze, kiedy zatęsknili za wolnością. W Norwegii przeprowadzano starania o ujednolicenie ziemi. Ci, którzy nie chcieli się im poddać, woleli opuścić swoją własność i udać na morze. Wikingowie żeglowali w małych płaskich łodziach, które były szybkie na morzu i rzekach, ułatwiając im transport łupów, kobiet, złota, niewolników i własnych rannych.
Islandia, ziemia obiecana
Historie ich wypraw na zachód rozpoczęły się dzięki Haraldowi I Pięknowłosemu (850–933), pierwszemu królowi, który połączył Norwegię. Norwescy właściciele ziemscy, uczestnicząc w odmowie podporządkowania się, porzucili ziemię i wyruszyli na zachód.
Przybyli na Islandię, o której benedyktyński mnich Saint Beda Venerabilis (672–735) pisał już jako o wyspie oddalonej o sześć dni na północ od Wielkiej Brytanii, gdzie „nie ma nocy w lecie i dnia w zimie”. Przed wikingami była najwyraźniej zamieszkiwana przez irlandzkich mnichów. Jednak bardziej znana stała się dopiero później, kiedy Skandynawowie zaczęli ją osiedlać w ostatnim kwartale IX wieku.
Trudne warunki w krainie lodu
Wikingowie byli przyzwyczajeni do stawienia czoła niegościnnym warunkom, ale sytuacja na Grenlandii była dosłownie ponura. Walczyli z brakiem drewna do ogrzewania i budowy domów, a także żelaza do wyrobu narzędzi. Ich relacje z pierwotnymi mieszkańcami, Eskimosami, były wrogie. Nic więc dziwnego, że lokalni osadnicy próbowali znaleźć nowy teren, w którym warunki życia byłyby bardziej znośne. Słyszeli o jednym z nich. Bjarni Herjólfsson udał się również na Grenlandię, aby odwiedzić swoją rodzinę. Po drodze jego załoga ucierpiała z powodu złej pogody i popłynęli na nieznane brzegi. Leif Eriksson (ok. 970–1020), syn Erika Czerwonego, chciał dowiedzieć się, jakie to miejsce.
Leif Eriksson odkrywa Amerykę
Jego załoga składała się z 35 ludzi, w tym Niemca Tyrkira. Około 1000 roku udali się na zachód. Najpierw odkryli krainę, którą Bjorni najwyraźniej widział wcześniej. Łodzią pojechali na stały ląd, aby stwierdzić, że brzeg jest kamienisty. Dlatego nazwali miejsce Helluland – Ziemia z płaskimi kamieniami. Jednak niegościnne wybrzeże nie miało im nic do zaoferowania, więc ruszyli dalej. Popłynęli do innego miejsca, gdzie lasy wyrastały z białego piaszczystego brzegu, dlatego nazwali to miejsce Markland – Krajobraz Leśny. Ostatecznie postanowili osiedlić się gdzie indziej, w miejscu, gdzie odkryli winorośl. Wikingowie jej nie znali, ale niemiecki Tyrkir tak. Nazwali ten obszar Vinland – ziemia wina.
Osada wikingów w Nowej Funlandii
Wiosną załadowali statek drewnem i winoroślami i wrócili do domu. Dowody tej wyprawy odkryli archeolodzy w północnej części kanadyjskiej wyspy Nowa Fundlandia, gdzie znaleziono pozostałości osady wikingów, jak również grób Wikingów w prowincji Ontario. Wikingowie byli pierwszymi Europejczykami, którzy odkryli Amerykę i na którą przynieśli chrześcijaństwo. W islandzkich kronikach jest zapis, że w 1121 roku biskup Erik odwiedził Vinland. Jednak jego misja najwyraźniej się nie powiodła, ponieważ dwa lata później mieszkańcy Grenlandii poprosili Norwegię o wysłanie nowego biskupa.
Handel i walki z Indianami
Wikingowie z Grenlandii odbyli więcej bardziej lub mniej udanych wypraw do Vinland. Jest znana historia podróży Thorfinna Karlseffniego i jego żony Gudridy, którzy nawiązali stosunki handlowe z miejscowymi Indianami i wymieniali futra na ser. Niektóre inne wyprawy zakończyły się walką z miejscowymi, co najwyraźniej stało się przyczyną, dla której wikingowie w Ameryce nigdy nie utworzyli stałej kolonii. Zmiany klimatu w XIV wieku zmieniły później warunki życia na Grenlandii. Wikingowie nie mogli już hodować bydła i stali się bardziej zależni od rybołówstwa. W rezultacie czego częściej dochodziło do potyczek między nimi a miejscowymi Eskimosami.
Czy wikingowie uniknęli swojego losu?
Norwesko-szwedzka wyprawa pod przewodnictwem doświadczonego żeglarza Paula Knutsona najwyraźniej próbowała uratować grenlandzkich Wikingów. Jego statek Knarre miał wypłynąć z Bergen w 1355 roku i przybyć na Islandię, a następnie na Grenlandię. Według odkrycia w Ameryce Północnej tak zwanego kamienia z Kensington z insygniami runicznymi zakłada się, że udało mu się dotrzeć do kontynentu amerykańskiego. Pewne jest to, że w 1379 roku nasiliły się walki Wikingów i Eskimosów, co doprowadziło do upadku osad wikingów na Grenlandii, a tym samym zakończyło ich wyprawy na zachód.
Ponowne odkrycie Ameryki
Informacje o Vinlandii popadły w zapomnienie, pozwalając, aby Nowy Świat został odkryty ponownie przez Krzysztofa Kolumba ponad 100 lat później, w oparciu o informacje o podróży Leifa Ericssona. Dopiero jego wizyta w Ameryce zapoczątkowała trwałe połączenie Starego i Nowego Świata, rozpoczęła trwającą kilka wieków europejską kolonizację kontynentu amerykańskiego i znacząco wpłynęła na rozwój współczesnego świata zachodniego. Dlatego rok 1492, kiedy Kolumb „odkrył’ Amerykę, uważany jest za początek nowożytności.
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
