Najnowsze badania opublikowane w czasopiśmie "PNAS" pokazują, że zmiany klimatyczne mają istotny wpływ na wzrost buków.
Wyniki badań wskazują, że buki produkują więcej nasion, ale nie kwitną już tak synchronicznie, co zmniejsza efektywność zapylania. Dodatkowo, większy odsetek nasion jest zjadany przez owady i gryzonie, co prowadzi do spadku liczby młodych siewek. To zjawisko może ograniczać przetrwanie gatunku w przyszłości.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Badania prowadzone były w Anglii przez ponad cztery dekady. Naukowcy analizowali nasiona produkowane przez drzewa oraz szerokość słojów, aby ocenić roczny przyrost drewna. Okazało się, że zmiany w produkcji nasion spowodowały spadek przyrostu drewna buków o 28 proc. - z 1,6 mm do ok. 1,16 mm w ciągu czterech dekad.
Nowy mechanizm wpływu klimatu
Prof. Michał Bogdziewicz z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu podkreśla, że zmiany klimatyczne mogą hamować wzrost drzew poprzez częstsze kwitnienie i owocowanie, które odbiera drzewom zasoby potrzebne do wzrostu. To nowy mechanizm, który wcześniej nie był brany pod uwagę.
Dr Andrew Hacket-Pain z Uniwersytetu w Liverpoolu zauważa, że po 2005 r. buki w Anglii coraz częściej wytwarzały nasiona, ale lata nasienne nie były już tak płodne ani skoordynowane. To zjawisko określane jest jako "załamanie się lat nasiennych".
Dr Jakub Szymkowiak z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza zwraca uwagę, że wolniejszy wzrost drzew może prowadzić do większej podatności na choroby i susze, a także zwiększać śmiertelność drzew. Buki są kluczowym gatunkiem w Europie, a ich kondycja wpływa na bilans węgla i różnorodność biologiczną lasów.
Dr Maciej Barczyk z Centrum Biologii Lasu UAM podkreśla, że podobne zjawiska mogą występować w innych rejonach Europy, w tym w Polsce. Zmiany klimatyczne mogą wpływać na lasy w sposób bardziej subtelny, niż tylko poprzez ekstremalne zjawiska pogodowe.
Czytaj także: Nowy gatunek dzbanecznika. To pokrywa jego liście
