Znaleźli tlen. Najnowsze odkrycie zaskakuje nawet ekspertów

Kosmos skrywa wiele tajemnic, a najnowsze odkrycia zaskakują nawet ekspertów. Naukowcy wykryli tlen w najdalszej znanej galaktyce JADES-GS-z14-0. Dwa niezależne zespoły badaczy dokonały tego, korzystając z obserwatorium Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA). "To jak znaleźć nastolatka w miejscu, w którym spodziewano się noworodków" - mówi jeden z badaczy.

Nowe odkrycie badaczy kosmosu. Zdj. poglądoweNowe odkrycie badaczy kosmosu. Zdj. poglądowe
Źródło zdjęć: © Getty Images
Aneta Polak
oprac.  Aneta Polak

Naukowcy dokonali przełomowego odkrycia, identyfikując tlen w najdalszej znanej galaktyce JADES-GS-z14-0. Dwa niezależne zespoły badaczy, korzystając z obserwatorium Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA), potwierdziły obecność tego pierwiastka, co zmusza do przemyślenia dotychczasowych teorii dotyczących tempa ewolucji galaktyk.

Nowe spojrzenie na ewolucję galaktyk

Jak informuje Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO), dwa niezależne zespoły astronomów wykryły tlen w najbardziej oddalonej galaktyce spośród znanych - JADES-GS-z14-0. Znajduje się ona 13,4 mld lat świetlnych od Ziemi. Obserwujemy ją w momencie, gdy wszechświat miał zaledwie 300 mln lat. Obecność tlenu w tej galaktyce oznacza, że jej skład chemiczny ewoluował szybciej, niż przewidywały to dotychczasowe modele.

"To jak znaleźć nastolatka w miejscu, w którym spodziewano się noworodków" - powiedział Sander Schouws z Obserwatorium w Lejdzie, pierwszy autor pracy, która ma się ukazać w "The Astrophysical Journal". Wyniki badań wskazują, że galaktyka formowała się gwałtownie i szybko dojrzewała, co wzbogaca dowody na szybsze niż oczekiwano formowanie się galaktyk.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Eksplozje na Krymie. Moment wielkiej akcji na Morzu Czarnym

"Galaktyka jest dojrzała w niemowlęcym wieku Wszechświata"

Eksperci ESO wyjaśniają, że galaktyki zwykle zaczynają życie jako pełne młodych gwiazd, zbudowanych głównie z lekkich pierwiastków, takich jak wodór i hel. Dopiero gdy gwiazdy ewoluują, tworzą cięższe pierwiastki, w tym tlen, które po śmierci gwiazdy rozprzestrzeniają się w galaktyce.

Dotąd uważano, że w wieku 300 milionów lat wszechświat był ciągle zbyt młody, aby posiadać galaktyki pełne ciężkich pierwiastków. Jednak ostatnie badania wskazują, że JADES-GS-z14-0 ma ich ok. 10 razy więcej, niż się spodziewano.

"Byłem zdziwiony tymi nieoczekiwanymi rezultatami, ponieważ otwierają nowe spojrzenie na pierwsze fazy ewolucji galaktyk" – mówi Stefano Carniani z Scuola Normale Superiore di Pisa, pierwszy autor artykułu zaakceptowanego do druku w periodyku "Astronomy & Astrophysics". - "Dowód, że galaktyka jest już dojrzała w niemowlęcym wieku Wszechświata, rodzi pytania o to kiedy i jak powstają galaktyki".

Odległość galaktyki od Ziemi

Odkrycie tlenu umożliwiło również precyzyjne ustalenie odległości galaktyki od Ziemi z dokładnością do 0,005 proc. "Taki poziom precyzji pomaga dopracować nasze zrozumienie własności odległej galaktyki" - stwierdziła Eleonora Parlanti, współautorka publikacji w "Astronomy & Astrophysics".

Galaktyka JADES-GS-z14-0 została pierwotnie odkryta przez Kosmiczny Teleskop Jamesa Webba (JWST), ale to ALMA potwierdziła i dokładnie ustaliła jej olbrzymią odległość.

Pokazuje to niesamowitą synergię pomiędzy ALMA i JWST w pokazywaniu powstawania i ewolucji pierwszych galaktyk - dodał prof. Rychard Bouwens z Obserwatorium w Lejdzie.

Źródło: Polska Agencja Prasowa

Źródło artykułu:
Wybrane dla Ciebie
Wyniki Lotto 21.12.2025 – losowania Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Wyniki Lotto 21.12.2025 – losowania Multi Multi, Ekstra Pensja, Ekstra Premia, Mini Lotto, Kaskada
Jego głos znali wszyscy. Nie żyje Andrzej Bogusz
Jego głos znali wszyscy. Nie żyje Andrzej Bogusz
Ojciec Mai ujawnia. Matka Bartosza G. zniszczyła grób nastolatki
Ojciec Mai ujawnia. Matka Bartosza G. zniszczyła grób nastolatki
Śmiertelny wypadek na wyciągu. Nie żyje turysta z Niemiec
Śmiertelny wypadek na wyciągu. Nie żyje turysta z Niemiec
Podpalili mercedesa za niemal milion złotych. Sprawą zajmie się sąd
Podpalili mercedesa za niemal milion złotych. Sprawą zajmie się sąd
Odkrycie w Wielkopolsce. Znaleźli kości zwierzęce i monety
Odkrycie w Wielkopolsce. Znaleźli kości zwierzęce i monety
Sekundy od tragedii. Kierowca niemal potrącił pieszego na pasach
Sekundy od tragedii. Kierowca niemal potrącił pieszego na pasach
Nagranie z Putinem sprzed 25 lat. Tak mówił o NATO
Nagranie z Putinem sprzed 25 lat. Tak mówił o NATO
Pilny komunikat. Szukają Jakuba Wesołego
Pilny komunikat. Szukają Jakuba Wesołego
Tuż przed świętami. Norwegia zaostrza przepisy dla uchodźców
Tuż przed świętami. Norwegia zaostrza przepisy dla uchodźców
Głośne zabójstwo w USA. Zwrot w sprawie. Może uniknąć kary śmierci
Głośne zabójstwo w USA. Zwrot w sprawie. Może uniknąć kary śmierci
Koszmarny wypadek. Auto wypadło z drogi. Nie żyje jedna osoba
Koszmarny wypadek. Auto wypadło z drogi. Nie żyje jedna osoba