Na początku grudnia w czasopiśmie naukowym The Science of Nature ukazały się wyniki niecodziennego eksperymentu. Opisuje on zachowanie pająków w przestrzeni kosmicznej. Jak twierdzą autorzy badania, pająki podczas tkania sieci korzystają ze światła jako punktu odniesienia.
Czytaj także: Odkryto śmiertelnie niebezpieczny gatunek pająka
Pająki w kosmosie. Niecodzienny eksperyment NASA
Pajęczyny powstające na ziemi są zazwyczaj asymetryczne. Ich środek znajduje się bliżej górnej krawędzi. Pająk siedzi zwykle w tym centralnym punkcie, mogąc szybko przemieścić się w kierunku złapanej w sieć ofiary, dzięki wspomaganiu przez grawitację.
Aby zbadać dokładnie to zjawisko, postanowiono wysłać stawonogi na ISS. Eksperyment był pierwotnie pomyślany jako proste doświadczenie, mające przyciągnąć uwagę uczniów amerykańskich szkół średnich. Jego wyniki okazały się jednak nieoczekiwane i dalekosiężne.
Pierwsza próba została przeprowadzona w 2008 roku. Naukowcy wysłali na stację kosmiczną dwóch nieustraszonych "arachnautów". Chciano zbadać, w jaki sposób pająki zachowają się w warunkach niskiej grawitacji.
Doświadczenie nie poszło jednak zgodnie z planem, ponieważ jeden z pająków przedostał się do klatki swojego towarzysza. Oznaczało to, że pajęczyna powstająca przy udziale obu stawonogów była bardzo chaotyczna. Ponadto, muchy przywiezione na stację kosmiczną jako pożywienie dla pająków zaczęły szybko się rozmnażać i wkrótce zakryły całą powierzchnię obserwowanej klatki.
Eksperyment został powtórzony w 2011 roku. Na stację kosmiczną ponownie wysłano dwa pająki w osobnych klatkach. Kolejne dwa pająki umieszczono w takich samych warunkach na Ziemi.
Wszystkie klatki wyposażone były w trzy kamery. Czasami zapalano znajdującą się w nich lampę i obserwowano zachowanie pająków w świetle. W innych momentach, stawonogi znajdowały się w całkowitej ciemności.
Zarejestrowano ponad 14 500 zdjęć. Na fotografiach uchwycono jak pająki przędą swoje sieci, oraz je rozmontowują. Naukowcy przebadali 100 różnych konfiguracji pajęczych sieci.
Czytaj także: Tak wyglądały pająki 305 mln lat temu
Symetryczne pajęczyny. Niezwykłe odkrycie naukowców
Naukowcy odkryli, że pajęczyny powstające w ciemności na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej były bardziej symetryczne, niż te na Ziemi. Ich centrum znajdowało się zazwyczaj bliżej rzeczywistego środka pajęczyny. Okazuje się jednak, że kiedy pająki pracowały przy zapalonej lampie, środek pajęczyny znajdował się bliżej światła.
Nigdy nie przypuszczalibyśmy, że światło może odgrywać rolę w orientacji pająków w przestrzeni – powiedział autor badania Samuel Zschokke z Uniwersytetu w Bazylei.
Zdaniem badacza, ten sposób orientacji może być dla pająków bardzo przydatny. Stawonogi znajdują się bowiem w ciągłym ruchu. Zdaniem Zschokkego, pająki korzystają z dodatkowych informacji, aby lepiej odnajdować się w przestrzeni.
To, że pająki mają rezerwowy system orientacji, taki jak ten, wydaje się zaskakujące, ponieważ nigdy w trakcie swojej ewolucji nie znajdowały się w środowisku pozbawionym grawitacji – dodał biolog.
Obejrzyj także: Okryli nowy gatunek pająka. Jego jad jest śmiertelnie niebezpieczny