Rondele to duże miejsca obrzędowo-ceremonialne, które budowano na otwartych przestrzeniach i które miały spełniać dla danej społeczności różne funkcje. Właśnie okazało się, że takie sprzed ponad 6 tysięcy lat, składające się z dookolnych rowów i palisad, odkryto w Kaczkowie na Kujawach. To pierwsze rondele zidentyfikowane w tym rejonie.
Ale nie pierwsze odnalezione w Polsce, bo od niemal trzech dekad naukowcy znajdują ślady takich obiektów. Dotąd udało się je namierzyć m.in. w Budzowie, Rąpicach, Wenecji, Pietrowicach Wielkich, Nowym Objezierzu, Dzemlikowicach czy Łysomicach koło Torunia. Te z Kujaw są jednak wyjątkowe, uczeni są odkryciem poruszeni.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Jerzy Czerniec, archeolog z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, postawił taką tezę i przyznał, że to pierwsze tego typu odkrycie z epoki kamienia na Kujawach. W Polsce nie rozwinęła się nigdy cywilizacja, która zamieszkiwała nasze ziemie na stałe, ale różne grupy wędrowne zostawiły ślady swojej działalności.
Rondele porównuje się często to słynnych megalitów w Stonehenge, choć po tych kujawskich zachowały się jedynie ślady w ziemi, a nie całe budowle. Przyczyna jest bardzo prosta: na naszych ziemiach wznoszono je z drewna i nie miały szans, by przetrwać do dziś. Pełniły jednak bardzo podobną funkcję dla ówczesnych.
Rondele z Kujaw składają się z dookolnych rowów i palisad, których ślady zidentyfikowano. Pomogła w tym panująca susza, dzięki której zarysy budowli łatwiej było dostrzec z lotu ptaka. Jerzy Czerniec zauważył, że nowo odkryte rondele mają około 26 metrów średnicy i składają się z 2 lub 3 rowów koncentrycznych.
- Ciekawostką jest ich mniejszy rozmiar niż dotąd odkrytych rondeli. Być może powstały one nieco później i ich twórcami są rolnicy, którzy przybyli znad Dunaju na nasze tereny w kolejnych falach osadniczych - powiedział toruński archeolog PAP.
Odnalezione rondele zdaniem naukowców były sercem osady, która znajdowała się dookoła. Po co budowano takie konstrukcje? By móc się wspólnie modlić i odprawiać rytuały, a może także aby mieć idealne miejsce do spotkania całej społeczności. Innymi słowy, pełniły funkcję rynku, którą od setek lat znamy w dzisiejszych miastach.
"Być może pełniły funkcję miejsc kultu, a jednocześnie forum spotkań lokalnych społeczności. Mogły być to również obserwatoria astronomiczne związane z letnim przesileniem" - uważa profesor Jerzy Czerniec.
Jak się okazuje, w całej Europie zlokalizowano do tej pory około 130 podobnych obiektów. Najwięcej rondeli odkryto jak dotąd w Austrii, w Polsce mamy ich ponad 20. Obiekty powstawały między 4850 a 4 600 rokiem p.n.e., czyli w okresie neolitu. Struktury te są najstarszymi przykładami monumentalnej architektury na naszym kontynencie.
