W średniowiecznej Polsce biżuteria ze szkła ołowiowego była produkowana na szeroką skalę, a surowce do jej wytwarzania pochodziły z lokalnych złóż. Warsztaty rzemieślnicze przetwarzały półprodukty, tworząc ozdoby, co potwierdzają najnowsze badania polskich archeologów.
Jak wskazuje Polska Agecnja Prsowa, badania przeprowadzone przez zespoły z Uniwersytetu Wrocławskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz innych instytucji wykazały, że szkło ołowiowe było popularne w Europie Środkowej i Wschodniej od X do XIV wieku. Receptura tego szkła dotarła do Europy z Azji Południowo-Wschodniej, prawdopodobnie przez Jedwabny Szlak. Dr Aleksandra Pankiewicz z Uniwersytetu Wrocławskiego podkreśla, że region ten był kluczowy dla rozpowszechnienia szkła ołowiowego.
Ze względu na dużą popularność szkła ołowiowego w Europie Środkowej i Wschodniej region ten jest postrzegany jako kluczowy w jego rozpowszechnieniu. Okres największej świetności tego typu szkła na tych terenach to XII wiek - powiedziała PAP.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Lokalna produkcja i surowce
Dr Ewelina Miśta-Jakubowska z Uniwersytetu Jagiellońskiego zaznacza, że średniowieczne ozdoby ze szkła ołowiowego znajdowane na terenach Polski mają lokalne pochodzenie.
Od dawna sugerowano, że średniowieczne ozdoby ze szkła ołowiowego znajdowane na terenach Polski mają lokalne pochodzenie. Świadczy o tym zarówno duża liczba podobnych typów biżuterii, jak i istnienie bogatej bazy surowcowej w okolicach Olkusza, sprzyjającej wytwarzaniu tego rodzaju wyrobów, niemniej aż do tej chwili nie było na to dowodów – dodała badaczka.
Na pograniczu Małopolski i Śląska znajdują się złoża ołowiu, które były eksploatowane już od epoki żelaza. Badania wykazały, że ich intensywne użytkowanie przypadało na XI wiek.
Czytaj też: Jana spustoszyła Hiszpanię. Powodzie i ewakuacje
Analizy izotopowe
Zespoły badawcze przeprowadziły analizy izotopów ołowiu w biżuterii odkrytej w grodzisku we Wrocławiu oraz na cmentarzysku w Sypniewie. Wyniki opublikowane w "Journal of Archaeological Science" potwierdzają, że surowiec do produkcji biżuterii pochodził z polskich złóż.
Dr Sylwia Siemianowska z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN wyjaśnia, że choć nie znaleziono dowodów na wytop szkła z surowych składników, to wytwórcy wykorzystywali półprodukty w postaci szklanych prętów lub krążków.
Znalezione artefakty z Wrocławia i Sypniewa potwierdzają, że biżuteria ze szkła ołowiowego była masowo wytwarzana w Polsce, a surowiec pochodził z polskich złóż z pogranicza Śląska i Małopolski. Jednocześnie nie znaleziono jednoznacznych dowodów na wytop szkła z surowych składników. Wszystkie badania wskazują, że wytwórcy biżuterii wykorzystywali półprodukty w postaci szklanych prętów lub krążków, które mogły być sprowadzane z innego miejsca – opisała.
Choć nie odnaleziono warsztatów, w których szkło było produkowane od surowca, miejsca związane z obróbką szkła znajdowano głównie w większych grodach, takich jak Wrocław czy Sypniewo. Badaczki podkreślają, że poszukiwania miejsc produkcji szkła ołowiowego powinny koncentrować się na obszarze Polski.
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
