Zna go każdy. Połączenie zimnej pogody i miejsc o większej koncentracji ludzi praktycznie gwarantuje, że się przeziębisz. Zimą wystarczy skorzystać z transportu publicznego lub pójść do kina. Nieżyt nosa przenoszony jest drogą kropelkową. Często wystarczy jedno kichnięcie, aby zarazić bliską osobę lub kolegę z biura. Małe kropelki wydzieliny z nosa i śliny przylegają do naszych dłoni i są przenoszone na wszystkie dotykane przez nas przedmioty.
Czemu katar jest popularny w zimie?
Jednak naukowcy z Uniwersytetu Yale odkryli, że nieprzypadkowo o wiele częściej pojawia się zimą niż latem, chociaż spędzamy mniej czasu na świeżym powietrzu, w dodatku cieplej ubrani. Wirusy odpowiedzialne za przeziębienie są bowiem odporne na temperatury. Najlepiej się im powodzi w temperaturze około 33–35°C, a właśnie taka jest na czubku nosa czy opuszków palców, kiedy chodzimy po dworze w zimie. Wyziębienie nóg może również przyczyniać się do rozwoju przeziębienia, powodując zwężenie naczyń krwionośnych w nosie, bo tak działa obniżenie temperatury. Z drugiej strony temperatury powyżej 37°C niszczą wirusy nieżytu nosa. To sprawia, że rady naszych babć, aby zostać w domu i grzać się, działają.
Od kataru do kaszlu
Okres inkubacji, tj. czas od zakażenia do wystąpienia objawów, w przypadku kataru trwa około 12 godzin do dwóch dni, przy czym pierwsze dwa do trzech dni są najbardziej zakaźne. Nieżyt nosa objawia się uczuciem swędzenia w nosie i kichaniem, a także podwyższoną temperaturą i niechęcią do jedzenia. Następnie pojawia się obfita wydzielina z nosa, która stopniowo gęstnieje. Błona śluzowa nosa jest przekrwiona i opuchnięta, co powoduje trudności w oddychaniu. Wydzielina również wpływa do jamy ustnej i powoduje kaszel. Zatkany nos zmusza pacjenta do oddychania przez usta, co wpływa na chrapanie w nocy. Często są też powiększone węzły chłonne.
Z katarem do pracy i do szkoły
Najczęściej zapalenie błony śluzowej nosa jest wywoływane przez wirusy, takie jak wirus influenzae, wirus grypy A i B i inne. Jeśli zapalenie błony śluzowej nosa jest spowodowane przez adenowirusy, które najczęściej atakują niemowlęta i małe dzieci, może im towarzyszyć zaczerwienienie spojówek, a nawet ich zapalenia, do tego zwiększenie produkcji łez. Objawy nieżytu nosa zwykle ustępują samoistnie w ciągu 7 do 10 dni. Uważamy, że zapalenie błony śluzowej nosa jest trywialną chorobą i dlatego niewiele osób zostaje w domu z tego powodu. Czasem jednak zwykły katar może mieć komplikacje.
Kiedy zielony oznacza stop
Czasami na przykład infekcje bakteryjne pojawiają się na błonie śluzowej osłabionej wirusem. Można to zauważyć, bo praktycznie bezbarwny wodny katar nagle zmienia się w gęsty o kolorze żółtym do zielonego. W takim przypadku leczenie domowe nie wystarczy. Należy skonsultować się z lekarzem, który przepisze antybiotyk w postaci do nosa. Podobnie należy zasięgnąć porady medycznej, jeśli przeziębienie trwa dłużej niż dziesięć dni lub jeśli objawy nasilą się po pięciu dniach. Istnieją też inne komplikacje. Jakie?
Zapalenie zatok sprawdzimy uderzeniem
Na przykład zapalenie zatok może być związane z nieżytem nosa. Najczęściej dotyczy tak zwanych pęcherzyków węchowych, a także kości szczęki, kości czołowej lub kości klinowej. Najbardziej znaczącym objawem zapalenia zatok jest silny ból głowy lub ból zęba. Lekarz diagnozuje infekcję, stukając nad dotkniętym miejscem, co zwykle jest bolesne. Chorobie towarzyszy wydzielina z nosa, często ropna. Pacjent zwykle cierpi również na zaburzenia węchu (na szczęście tylko przejściowo), gorączkę i czasem dochodzi ból ucha. Diagnoza jest potwierdzona przez zdjęcie rentgenowskie lub ultradźwiękowe i leczy się antybiotykami.
Nie ignoruj bólu ucha u dzieci!
Innym powikłaniem nieżytu nosa jest zapalenie ucha środkowego, które dotyka głównie małe dzieci w wieku od sześciu miesięcy do trzech lat. Mają krótszą trąbkę Eustachiusza, dzięki czemu wirusy nieżytu nosa łatwiej dostają się do ich uszu. Zapalenie powoduje ból i ucisk ucha (zwykle tylko jednego), spowodowane nadmiarem płynu, który naciska błonę bębenkową, objawia się tymczasową utratą słuchu, podwyższoną temperaturą, gorączką, jadłowstrętem i bezsennością. W takim przypadku nie zaleca się odkładania wizyty u laryngologa. Lekarz na podstawie wymazu przepisuje leczenie antybiotykowymi kroplami do uszu lub przebicie błony bębenkowej, aby umożliwić ropie ujście. Częste zapalenia ucha mogą prowadzić do poważnych problemów ze słuchem.
Flegma? To zapalenie oskrzeli
Infekcje z nosa mogą rozszerzyć się do dróg oddechowych i dojść do oskrzeli. Ostre zapalenie oskrzeli objawia się kaszlem. Najpierw suchym, a później mokrym, podczas którego chory odkasłuje żółtą albo zieloną flegmę. Może być również związana z gorączką, bólem głowy lub bólem gardła, dusznością i zmęczeniem. Choroba jest szczególnie niebezpieczna dla osób cierpiących na choroby serca, choroby płuc lub astmę. Jest to leczone objawowo, w przypadku infekcji bakteryjnej lekarz przepisuje antybiotyki.
Ważne jest wydmuchiwanie nosa
Katar nie jest poważną chorobą, zwykle wystarczy wydmuchać nos, najpierw przez jedną dziurkę, a następnie drugą. U małych dzieci, które tego nie umieją, stosuje się np. gruszki do odsysania. Po dmuchaniu ważne jest, aby wyrzucić zużytą chusteczkę i natychmiast umyć ręce. Dostępne bez recepty krople do nosa działają dobrze w celu zmniejszenia zatkania nosa, ale nie należy ich stosować dłużej niż tydzień (u dzieci mniej), w przeciwnym razie paradoksalnie powodują obrzęk błony śluzowej nosa. Dobrze działają też krople soli morskiej.
Chroniczny katar
Aby uniknąć przeziębienia, dobrze jest wzmocnić odporność przez zdrową dietę z dużą ilością witamin i ćwiczeń. Wskazane jest również unikanie bliskiego kontaktu z pacjentem. W każdym razie nie zaleca się, aby nieżyt nosa urósł do stadium przewlekłego. Oprócz nieleczonego nieżytu nosa i nadmiernego stosowania kropli do nosa przyczyną są alergie, zmiany hormonalne, polipy i zwiększone podrażnienie błony śluzowej nosa. Istnieje kilka rodzajów przewlekłego nieżytu nosa.
Zobacz także: Lek na koronawirusa. Prof. Simon tłumaczy, czego można się spodziewać
Utrata węchu i smaku
W przerostowym zapaleniu błony śluzowej nosa pacjent cierpiący na przewlekłą niedrożność nozdrzy musi oddychać prawie wyłącznie ustami. W rezultacie stopniowo traci węch i często smak. Ten rodzaj kataru może również powodować astmę lub zaburzenia słuchu. Z drugiej strony zanikowe zapalenie błony śluzowej nosa objawia się raczej uczuciem suchego nosa i pieczenia, któremu często towarzyszy krwawienie z nosa. Nieprzyjemnym efektem ubocznym tego rodzaju przewlekłego kataru jest częste występowanie bólów głowy i migreny.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl.
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
