Badanie "Kultura picia w Polsce – co o sobie myślimy?" przeprowadzone na zlecenie Związku Pracodawców Polskiego Przemysłu Spirytusowego (ZP PPS) w ramach kampanii "Alkohol. Zawsze odpowiedzialnie" pod hasłem "Jeśli proc., to tylko kulturalnie", miało na celu zweryfikowanie wiedzy, postaw oraz zmian w podejściu Polaków do konsumpcji alkoholu.
Podobne badanie przeprowadzono również w 2016 roku. Powtórzenie niektórych pytań w tegorocznej edycji pozwoliło na zaobserwowanie wyraźnych zmian i trendów, które wyłoniły się w różnych obszarach na przestrzeni ostatnich lat.
Wyniki badania pokazują, że Polacy coraz lepiej radzą sobie z odpowiedzialnym spożywaniem alkoholu. Coraz częściej rezygnują z picia w nadmiarze, stawiając na umiar i zdrowy styl życia. "Z tegorocznej edycji badań wynika, że Polacy potrafią bawić się bez alkoholu, co świadczy o ich rosnącej świadomości i odpowiedzialnym podejściu do życia", mówi Magdalena Chorzewska, psycholożka. "Stawiamy na zdrowy styl życia i coraz bardziej dbamy o zdrowie psychiczne, nie pozwalając, by alkohol negatywnie na nas wpływał", dodaje Chorzewska
Co ciekawe, z badania wynika, że choć blisko 70 proc. ankietowanych uważa, że Polacy piją więcej niż inne nacje, w rzeczywistości spożywamy tyle samo alkoholu co przeciętny Europejczyk. Co więcej, pod względem spożycia czystego alkoholu zajmujemy dopiero 10. miejsce w Europie.
Wiedza na temat alkoholu wciąż pozostaje niewystarczająca
Jednym z naszych największych błędów jest ocenianie napojów alkoholowych jedynie przez pryzmat ich rodzaju i zawartości procentowej. Brakuje nam świadomości dotyczącej rzeczywistej ilości czystego alkoholu, jaką one zawierają.
- A alkohol to alkohol. W 250 ml piwa, 100 ml wina czy 30 ml wódki znajduje się tyle samo – 10 gramów etanolu, a mniejsze procenty pomnożone przez większe objętości skutkują znaczącymi dawkami czystego alkoholu – wskazuje Magdalena Chorzewska.
Respondentów poproszono o uporządkowanie napojów według zawartości czystego alkoholu.
W badaniu z 2016 roku żadna z osób nie zrobiła tego poprawnie. Natomiast w 2024 roku prawidłową odpowiedź podało już 7 proc. ankietowanych.
Rozsądnie podchodzimy do zabawy
Tegoroczne badanie wskazuje, że Polacy piją alkohol z większą odpowiedzialnością. Ponad 85 proc. respondentów wierzy, że można pić odpowiedzialnie, bo wszystko jest dla ludzi. Odpowiedzialność najczęściej kojarzy im się z piciem w umiarkowanych ilościach, unikaniem upijania się i znajomością swoich granic (36 proc.). Dla części z nich oznacza to ograniczenie spożycia alkoholu do małych ilości (12 proc.). Coraz częściej jedna osoba z grupy decyduje się zrezygnować z alkoholu, aby zadbać o bezpieczeństwo innych i zapewnić bezproblemowy powrót do domu. Można również zauważyć, że ograniczenie spożycia alkoholu jest ściśle związane ze wzrostem świadomości na temat zdrowia fizycznego i psychicznego. - Biorąc pod uwagę wyniki ostatniego badania, będziemy podejmować kolejne działania promujące odpowiedzialną kulturę konsumpcji alkoholu w Polsce. Wiemy, że edukacja społeczna jest niezwykle ważna, ale jednocześnie jest to proces, którego efekty zobaczymy być może dopiero w perspektywie długoterminowej. To praca u podstaw, którą nie powinno się, a trzeba podejmować. Konsumenci również rozumieją jej znaczenie. Warto podkreślić, że 74 proc. ankietowanych jest zdania, że edukacja na temat alkoholu jest ważniejsza niż wprowadzanie zakazów – podsumowuje Emilia Rabenda, prezeska Zarządu ZP PPS.
Udana zabawa? Alkohol nie jest konieczny
Tegoroczne badanie pokazuje również, że Polacy potrafią cieszyć się dobrą zabawą bez alkoholu – tak twierdzi niemal 78 proc. respondentów.
Posunęliśmy się dalej niż w 2016 roku – w najnowszym badaniu 54 proc. kobiet i 47 proc. mężczyzn przyznało, że unikanie alkoholu staje się coraz bardziej popularne.
- Wśród młodych ludzi coraz częściej panuje przekonanie, że jest on bardziej dodatkiem niż celem spotkania samym w sobie – mówi Magdalena Chorzewska. I dodaje: - Zwiększa się też poziom asertywności – wraz ze wzrostem społecznej świadomości ludzie coraz częściej nie boją się odmawiać propozycji alkoholowej. 70 proc. kobiet i 53 proc. mężczyzn naciski społeczne i namawianie do picia postrzega jako irytujące. Prowadzi to do wniosku, że kultura picia w Polsce bardzo się zmienia.
