Odkryli nieznany język. Naukowcy wydobywają pismo sprzed 3000 lat

Archeologowie odkryli w starożytnych hetyckich archiwach tablice zapisane w dotąd nieznanym języku. Znalezisko z Turcji wyciąga na światło dzienne słowa z języka, który wymarł ponad 3000 lat temu.

Fragment tekstu zapisanego pismem klinowymFragment tekstu zapisanego pismem klinowym
Źródło zdjęć: © Archiwum wykopalisk Bogazkoy
Mateusz Tomiczek

Wykopaliska archeologiczne w starożytnej stolicy imperium Hetytów - Hattussa (obecnie Bogazkoy) doprowadziły do odkrycia nieznanego nauce języka. Stanowisko archeologiczne znajduje się około 160 kilometrów na wschód od obecnej stolicy Turcji - Ankary.

W Bogazkoy na przestrzeni dziesięcioleci odkopano około 30 tys. kompletnych i fragmentarycznych tekstów zapisanych na glinianych tabliczkach. Wszystkie zostały sporządzone przez hetyckich urzędników przy pomocy obowiązującego w imperium pisma klinowego i większość zapisów obejmuje treści w starożytnym języku hetyckim, który naukowcy zdążyli już dobrze poznać.

Około 5 proc. znalezionych tekstów skrybowie hetyccy zapisali jednak w językach mniejszości etnicznych wchodzących w skład imperium. Znajdują się tam teksty w mowie takich ludów jak Luwianie, Palaianie, Hattianie czy Huryci. Według analiz naukowców wśród zapisów pojawia się też język do tej pory nieznany językoznawcom i historykom.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Hołownia wyzywający od "dziadków"? Deepfake robią się coraz popularniejsze

Niedawno odkryty język został przez naukowców nazwany językiem kalasmajskim, ponieważ posługiwali się nim ludzie mieszkający w obszarze imperium Hetyckiego, znanego jako Kalasma. Region ten znajdował się na północno-zachodnim krańcu imperium.

Według badaczy zapisy zostały sporządzone w językach mniejszości narodowych, gdyż dotyczyły obrzędów religijnych podbitych ludów. Prowadzi to do wniosku, że starożytni Hetyci mieli cały departament zajmujący się analizą zwyczajów religijnych swoich podbitych lenników. Ich zwyczaje mogły być potem włączane do wysoce inkluzywnego i wielokulturowego systemu religijnego imperium.

Odkrycie sugeruje, że w starożytnych archiwach kamiennych tablic można odkryć ślady innych nieznanych dotąd nauce języków. Turcja jest obszarem Bliskiego Wschodu, który w czasach starożytnych obfitował w ludy posługujące się odrębnymi od siebie językami. Język hetycki do dziś jest uznawany za jeden z najważniejszych pierwotnych języków, z którego wywodzi się wiele słów znanych we współczesnej mowie.

Wybrane dla Ciebie
17 egzekucji w ciągu 48 godzin. Wstrząsające doniesienia z Iranu
17 egzekucji w ciągu 48 godzin. Wstrząsające doniesienia z Iranu
O ile wzrośnie zasiłek pogrzebowy? MRPiPS o tym, co nas czeka w 2026 r.
O ile wzrośnie zasiłek pogrzebowy? MRPiPS o tym, co nas czeka w 2026 r.
Wielki powrót Vonn. Będzie jedną z najstarszych zawodniczek na Igrzyskach 2026
Wielki powrót Vonn. Będzie jedną z najstarszych zawodniczek na Igrzyskach 2026
Czarne chmury nad prawnikiem. Na jego rachunek wpłynęło 3,5 mln zł
Czarne chmury nad prawnikiem. Na jego rachunek wpłynęło 3,5 mln zł
Jest decyzja. Dwie gwiazdy Górnika Zabrze zostają w klubie
Jest decyzja. Dwie gwiazdy Górnika Zabrze zostają w klubie
Przyszłość Grenlandii. Stanowcza reakcja Macrona na słowa Trumpa
Przyszłość Grenlandii. Stanowcza reakcja Macrona na słowa Trumpa
Od trzech lat walczy z rakiem. Dramatyczny apel syna przed świętami
Od trzech lat walczy z rakiem. Dramatyczny apel syna przed świętami
Tragedia w Biedronce. Mężczyzna nagle chwycił się za serce
Tragedia w Biedronce. Mężczyzna nagle chwycił się za serce
Na drodze leżał mężczyzna. Sierżant nie wahał się ani chwili
Na drodze leżał mężczyzna. Sierżant nie wahał się ani chwili
Zatrzymał się oplem. Podłożył ogień. Trwają poszukiwania
Zatrzymał się oplem. Podłożył ogień. Trwają poszukiwania
Rodzice dwulatka nie żyją. Rogatki nie opadły. Przeprowadzono testy
Rodzice dwulatka nie żyją. Rogatki nie opadły. Przeprowadzono testy
"Nie wolno im wracać do domu". Tak Putin traktuje swoich żołnierzy
"Nie wolno im wracać do domu". Tak Putin traktuje swoich żołnierzy