W wieku 95 lat zmarł emerytowany papież Benedykt XVI. Poinformowało o tym w sobotę Biuro Prasowe Stolicy Apostolskiej. Wcześniej pojawiały się doniesienia o pogorszeniu stanu zdrowia duchownego, a papież Franciszek apelował o modlitwę.
Niespełna 10 lat temu Benedykt XVI podjął decyzję, która zszokowała cały chrześcijański świat. Dokładnie 11 lutego 2013 roku podczas spotkania w Sala del Concistor w Pałacu Apostolskim papież ogłosił, że zamierza zrezygnować z kierowania Kościołem katolickim.
Była godzina 20:00. Benedykt zdecydował
Decyzja była ogromnym zaskoczeniem, gdyż współcześnie wszyscy papieże piastowali urząd aż do śmierci. Ten niespodziewany krok Benedykt XVI argumentował wyłącznie względami zdrowotnymi i brakiem sił fizycznych oraz duchowych. 86-letni wówczas duchowny mówił ponadto, że pragnie spędzić ostatnie lata życia w spokoju. Zadeklarował jednak, że będzie kontynuował swoją posługę w Kościele.
Decyzja weszła w życie dokładnie 28 lutego 2013 roku o godzinie 20.00. Od tego historycznego momentu Benedykt XVI został emerytowanym papieżem, pierwszym od XV wieku, który dobrowolnie zrzekł się swojego urzędu.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Papież: Najpotężniejszy człowiek w historii
600 lat przed Benedyktem zrezygnował Grzegorz XII. Zakończył rozłam Kościoła
Ostatnim papieżem przed Benedyktem XVI, który zrezygnował ze swojej funkcji, był Grzegorz XII. Ogłosił on bullę o abdykacji w 1415 roku, w czasie zwołanego jego mocą soboru w Konstancji.
Grzegorz XII był wezwany przez kardynałów do ustąpienia z urzędu, jednak można uznać, że decyzję ostatecznie podjął dobrowolnie. Ten ruch pozwolił zakończyć trwający od kilkudziesięciu lat rozłam w Kościele, zwany Wielką schizmą zachodnią.
Przypadków papieskich abdykacji w historii było więcej. O części z nich jednak niewiele pewnego można powiedzieć z powodu szczątkowych i niespójnych źródeł, inne abdykacje zaś nastąpiły w wyniku usunięcia papieży lub zmuszenia ich do rezygnacji.
Tak było m.in. w przypadku Benedykta V, który w 964 roku, zaledwie po miesiącu urzędowania, został zdjęty z urzędu siłą przez cesarza Ottona I Wielkiego. Został zdegradowany do rangi diakona i wygnany do Hamburga. Również wymuszone, ale po raz pierwszy jasno potwierdzone historycznie były rezygnacje papieży Benedykta IX w 1045 roku oraz Grzegorza VI w 1046 roku.
Trzeci papież, który zrezygnował dobrowolnie. Nie był gotowy
Najbardziej znana była zaś rezygnacja papieża Celestyna V. Został on wybrany na papieża 5 lipca 1294 roku, a przedtem prowadził życie pustelnicze. Nie był kardynałem, lecz zdobył w konklawe większość głosów.
Po namowach zgodził się przyjąć godność papieską. Nie miał jednak odpowiednich predyspozycji ani nie był przygotowany do pełnienia funkcji głowy Kościoła katolickiego.
Już po kilku miesiącach Celestyn V zdał sobie sprawę, że urząd papieża nie jest dla niego. Początkowo chciał powierzyć rządy nad Kościołem trzem kardynałom, a samemu oddać się modlitwie. Ten pomysł jednak spotkał się z kategorycznym sprzeciwem.
W końcu Celestyn V polecił dwóm kardynałom, ekspertom prawa kanonicznego, sprawdzić, czy dobrowolna rezygnacja z urzędu papieskiego jest możliwa. Kiedy duchowni ustalili, że takie rozwiązanie jest dopuszczalne, 13 grudnia 1294 roku Celestyn V złożył urząd i wrócił do życia pustelnika.