Niesamowite odkrycie sprzed 5 tys. lat. Na czaszce są ślady operacji

5000-letnia czaszka została odkryta przez zespół rosyjskich archeologów. Ślady, jakie na niej znaleziono, sugerują, że jej właściciel przeszedł operację mózgu - i najprawdopodobniej zmarł w jej wyniku.

Niesamowite odkrycie sprzed 5 tys. lat. Na czaszce są ślady operacjiCzaszka sprzed 5 tys. lat nosi ślady trepanacji.
Źródło zdjęć: © Twitter | Instytut Archeologii Rosyjskiej Akademii Nauk w Moskwie
Aniela Siwek
16

Czaszkę i kości tułowia z epoki brązu znaleziono w głębokim grobie na Krymie, obok dwóch krzemiennych grotów strzał. Na czaszce znaleziono ślady sugerujące, że przeprowadzano trepanację.

Obecnie wiadomo, że w starożytności często przeprowadzano ten zabieg. Dzięki skanom 3D ustalono, że znalezione szczątki należą do mężczyzny - prawdopodobnie w wieku około dwudziestu lat – który przeszedł trepanację i w jej wyniku zmarł.

"Starożytny lekarz" z pewnością miał chirurgiczny zestaw kamiennych narzędzi. Sądząc po ułożeniu kości, ciało zmarłego ostrożnie kładziono na plecach, lekko odwracano na lewą stronę, nogi były mocno ugięte w kolanach i skręcone w lewo – przekazuje Instytut Archeologii Rosyjskiej Akademii Nauk w Moskwie.

Szpilka przebiła nastolatkowi serce. Potrzebna była operacja

W tym przypadku rozmiar otworów to około 140 na 125 milimetrów. W okolicach sklepienia czaszki znaleziono również duże fragmenty czerwonego pigmentu. Dr Maria Dobrowolskaja, kierownik Pracowni Antropologii Kontekstowej, powiedziała, że "ten pacjent miał pecha". Wiele osób bowiem przeżywało nawet kilka trepanacji.

Pomimo faktu, że wskaźnik przeżycia po trepanacji był bardzo wysoki nawet w czasach starożytnych, najwyraźniej zmarł wkrótce po operacji. Świadczy o tym brak widocznych śladów uzdrowienia. Paradoksalnie jest to rzadkość, ponieważ większość ludzi w starożytności przetrwała bezpiecznie nawet po kilku trepanacjach – mówi ekspert.

Trepanacja to trudny i skomplikowany zabieg. Polega na wywierceniu w czaszce małych otworów, które umożliwiają dostęp do mózgu w celu np. usunięcia krwiaka. W czasach starożytnych wykonywano ją w celu zmniejszenia bólu głowy, leczenia epilepsji, szaleństwa. Pacjentów znieczulano marihuaną lub innymi środkami odurzającymi.

Wybrane dla Ciebie

Gra w butach Lionela Messiego. Zostanie gwiazdą?
Gra w butach Lionela Messiego. Zostanie gwiazdą?
Grecy piszą o Polsce. Nie szczędzą komplementów
Grecy piszą o Polsce. Nie szczędzą komplementów
Atak białego tygrysa w ukraińskim zoo. Pracownik zginął podczas karmienia
Atak białego tygrysa w ukraińskim zoo. Pracownik zginął podczas karmienia
Piłkarz drży o życie bliskich. Sam uniknął zuchwałego porwania
Piłkarz drży o życie bliskich. Sam uniknął zuchwałego porwania
Tragiczny finał poszukiwań 22-letniej Wiktorii. Ciało odnalazł ojciec Dymińskiego
Tragiczny finał poszukiwań 22-letniej Wiktorii. Ciało odnalazł ojciec Dymińskiego
Niemcy ostrzegają przed podróżą do Polski. Wszystko przez nowy zakaz
Niemcy ostrzegają przed podróżą do Polski. Wszystko przez nowy zakaz
Zaledwie 15 minut na SOR? Sejm podjął decyzję
Zaledwie 15 minut na SOR? Sejm podjął decyzję
Cmentarze zasypane śmieciami i odpadami po remoncie. Pokazali zdjęcia
Cmentarze zasypane śmieciami i odpadami po remoncie. Pokazali zdjęcia
Fascynujące odkrycie pod Strzelcami Opolskimi. Mieszkał tu rycerz
Fascynujące odkrycie pod Strzelcami Opolskimi. Mieszkał tu rycerz
Raport obnażył przerażające dane. Polska na czele rankingu
Raport obnażył przerażające dane. Polska na czele rankingu
Napięcie w Rzymie przed pogrzebem papieża. Służby mówią o bezpieczeństwie
Napięcie w Rzymie przed pogrzebem papieża. Służby mówią o bezpieczeństwie
Jak pozbyć się mrówek z trawnika? Wykorzystaj popularne warzywo
Jak pozbyć się mrówek z trawnika? Wykorzystaj popularne warzywo